Εκβολές και Στενά ποταμού Αχέροντα

Είκοσι τύποι φυσικών οικοτόπων έχουν καταγραφεί στον ποταμό Αχέροντα και οι επιμέρους τύποι βλάστησης του ποταμού είναι, η αμμόφιλη, η αλοφυτική και η βραχόφιλη, τα υγρά λιβάδια με  Juncus spp., οι θαμνώνες με αρμυρίκια (Tamarix parviflora), η βλάστηση τελείως βυθισμένων υδρόβιων φυτών ή φυτών ριζομένων ή μη στον πυθμένα με επιπλέοντα άνθη και φύλλα (όπως τα νούφαρα), η ελοφυτική βλάστηση, η μακκία καθώς και η φρυγανική. (http://www.geocities.com/glikigr/plutos2).

Η περιοχή των Στενών του Αχέροντα βρίσκεται σε μεγαλύτερο υψόμετρο σε σχέση με την παράκτια ζώνη του Δέλτα του Αχέροντα, αποτελείται από ασβεστολιθικά πετρώματα όπου επικρατεί η μακκία βλάστηση. Η βλάστηση στα στενά του Αχέροντα χαρακτηρίζεται από μικρή σχετικά ποικιλότητα και συγκροτείται κυρίως από θαμνώνες αειφύλλων πλατυφύλλων όπως το πουρνάρι και το φυλίκι (Quercus coccifera, Phillyrea latifolia) καθώς και από συστάδες με αριές, κουμαριές, φράξους κ.α.(Quercus ilex, Arbutus abrachne, Fraxinus ornus). Συναντώνται επίσης αραιά δάση πλατύφυλλης δρυός ενώ κατά μήκος του ποταμού απαντούν συστάδες ιτιάς, σκλήθρου και ανατολικής πλατάνου.

Phillyrea latifolia            Quercus coccifera

Αντίθετα η χλωρίδα της δελταϊκης περιοχής του Αχέροντα είναι πιο πλούσια καθώς αποτελείται από 415 φυτικά είδη μεταξύ των οποίων υπάρχουν είδη με σπάνιες ή περιορισμένες εμφανίσεις στην Ελλάδα: Cotula coronopifolia (ξηρόφυτο με πολύ μικρή εμφάνιση στην Ελλάδα), Lippia nodiflora (πολύ μικρή κατανομή στην Ελλάδα, σπάνιο είδος για την περιοχή), Brassica cretica ssp. aegaea, Dictamnus albus κ.α.

Στο φαράγγι των στενών του Αχέροντα επικρατούν τα χασμόφυτα, χαρακτηριστική χλωρίδα των ασβεστολιθικών βράχων που βρίσκονται σε μεγάλο υψόμετρο. Πρόκειται για βλάστηση αποτελούμενη από ιδιαίτερης οικολογικής και φυτογεωγραφικής σημασίας είδη, γεγονός που δίνει ειδική οικολογική σημασία στην εν λόγω περιοχή. Τα φυτικά αυτά είδη είναι προσαρμοσμένα να ζουν στις σχισμές των βράχων, στα περισσότερα από τα οποία, λόγω του υψομέτρου, η άνθιση καθυστερεί και γίνεται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Το περιβάλλον των απόκρημνων βράχων είναι ουσιαστικά αφιλόξενο για τα φυτά και συνεπώς, όσα επιβιώνουν εκεί, έχουν αναπτύξει κάποιες ιδιαίτερες προσαρμογές, όπως ισχυρό ριζικό σύστημα. Αυτό τους επιτρέπει να έχουν καλή στήριξη στα βράχια και να εκμεταλλεύονται στο έπακρο το λιγοστό νερό και τα θρεπτικά που συγκρατεί το ελάχιστο έδαφος. Επιπλέον, είναι ένα περιβάλλον ευάλωτο στους ισχυρούς ανέμους και την πλήρη ηλιοφάνεια, καθώς δεν υπάρχει υψηλή βλάστηση που να προστατεύει από τους κλιματικούς αυτούς παράγοντες. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι τα περισσότερα χασμοφυτικά είδη είναι ενδημικά (http://www.parnitha-np.gr/xasmofyta_new.htm).

Ο συνολικός αριθμός φυτικών ειδών στην περιοχή ανέρχεται σε 509 και θα πρέπει να τονιστεί η παρουσία στα στενά του Αχέροντα αξιόλογων ενδημικών βαλκανικών ειδών με περιορισμένη εξάπλωση στην Ελλάδα. Τα είδη αυτά είναι η Scabiosa epirota (εξάπλωση σε Ελλάδα και Αλβανία), η Moltkia petraea (εξάπλωση σε Ελλάδα, Αλβανία, Γουγκοσλαβία), Malkolmia graeca subsp. bicolor. (Εξαπλωση στην Ελλάδα, βρίσκεται διασκορπισμένο στην περιοχή παρουσιάζοντας χαμηλό αριθμό ατόμων), Petrorhagia abcordata subsp. Epirota (εξάπλωση σε Ελλάδα, και Γουγκοσλαβία, στην Ελλάδα εμφανίζεται μόνο στην Ήπειρο και τη Θεσσαλία).

Moltkia petraea

H περιοχή είναι σημαντική για αναπαραγόμενα, διαβατικά και διαχειμάζοντα υδρόβια και αρπακτικά είδη οριθοπανίδας (avifauna) που προστατεύονται από τη Σύμβαση της Βέρνης και την οδηγία 79/409/ΕΚ«περί της διατηρήσεως των άγριων πτηνών» ενώ αποτελεί ενδιαίτημα για πολλά ενδημικά βαλκανικά είδη. Γι’ αυτό και οι εκβολές και τα στενά του Αχέροντα έχουν ενταχθεί στις Σημαντικές Περιοχές για τα πουλιά της Ελλάδας (ΣΠΠΕ) με κωδικό GR077. Στα βραχώδη στενά του Αχέροντα τα χαρακτηριστικά είδη είναι ο Ασπροπάρης, ο Χρυσαετός, ο Σπιζαετός, ο Πετρίτης και επίσης συχνή είναι και η παρουσία του Όρνιου. (Πληροφορίες για τα είδη και το καθεστώς προστασίας στην ιστοσελίδα: http://www.ornithologiki.gr/gr/sppe/gr077.php).

Πηγές

http://natura.minenv.gr/natura/server/user/biotopos_info.asp?siteCode=GR2140001

http://www.ornithologiki.gr/gr/sppe/gr077.php

http://www.parnitha-np.gr/xasmofyta_new.htm

http://www.geocities.com/glikigr/plutos2

Πηγές φωτογραφιών

http://kpe-kastor.kas.sch.gr/istoselida-biodiversity/photos/philirea.jpg

http://kpe-kastor.kas.sch.gr/istoselida-biodiversity/photos/quercus1.jpg

http://www.srpn.net/productimages/54980.jpg