ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΤΟΠΙΚΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥΣ
ΤΩΝ ΟΡΕΙΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΞΑΡΤΗΣΗ ΤΟΥΣ
ΜΕ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΟΡΕΙΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΝΟΜΟΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
Ορεινά Δημοτικά και Κοινοτικά Διαμερίσματα
Δήμος Κόνιτσας - Δ.Δ. Καλλιθέας
Υψόμετρο: |
490μ Πηγή: www.mapgreece.gr |
|
|
Πληθυσμός: |
191 κάτοικοι Πηγή : Ε.Σ.Υ.Ε. Μόνιμοι Κάτοικοι - Απογραφή 2001 |
|
|
Απόσταση
από μεγάλο
αστικό κέντρο: |
55χλμ. από τα Ιωάννινα. |
|
|
Ιστορικά στοιχεία: |
Παλιά ονομασία Γορίτσα. Πηγή: http://www.konitsa.gr/dimos/xoria.html Ιστορικά στοιχεία για την ευρύτερη περιοχή στην ιστοσελίδα : |
|
|
Ιστορικά
μνημεία -
μουσεία: |
Αρχαιολογικός χώρος κοιλάδας ποταμών Αώου - Βοϊδομάτη (ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/31969/1651/10-7-1996 - ΦΕΚ 644/Β/30-7-1996) Πηγή: http://listedmonuments.culture.gr/fek.php?ID_FEKYA=13548&v17= |
|
|
Αξιόλογες
εκκλησίες - Ι.
Μονές: |
|
|
|
Πολιτιστικές
εκδηλώσεις -
Πανηγύρια: |
21 Μαΐου: Γιορτή Αγίου Κωνσταντίνου και Αγίας
Ελένης |
|
|
Ήθη
- Έθιμα -
Παραδόσεις: |
Ολόκληρη η περιοχή της Κόνιτσας έχει δεχτεί επιρροές στη μουσική της παράδοση από την Αλβανία, Βόρεια Ήπειρο και τη Δυτ. Μακεδονία. Διαφοροποιείται έτσι, εν μέρει, από την υπόλοιπη Ήπειρο. Οι οργανοπαίχτες της περιοχής της Κόνιτσας παρουσιάζουν πολύ μεγάλη μουσική ποικιλία και πλούσιο λεξιλόγιο, πιθανά εξαιτίας του ότι ήταν αναγκασμένοι να ταξιδεύουν συνεχώς προκειμένου να ζήσουν τις οικογένειές τους. |
|
|
Γαστρονομία
- Τοπικές
Γεύσεις: |
|
|
|
Τοπικά
Προϊόντα: |
Ροδάκινα και πεπόνια. |
|
|
Παραδοσιακά
επαγγέλματα: |
Γεωργία (καλλιέργεια του κάμπου της Κόνιτσας) και κτηνοτροφία Πηγή: http://tsfetsas.pblogs.gr/nomos-iwanninwn-periohes.html |
|
|
Παραδοσιακός
οικισμός: |
Όχι |
|
|
Παραδοσιακή
αρχιτεκτονική: |
Φωτογραφίες παραδοσιακών κτισμάτων Οι περιβαλλοντικές παράμετροι στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική |
|
|
Διατηρητέα
κτίρια: |
Όχι |
|
|
Ντοπιολαλιά
- Γλωσσικά
ιδιώματα: |
|
|
|
Βουνά: |
Όρος Τύμφη (Γκαμήλα) (2.497μ.) - Υψηλότερη κορυφή Γκαμήλα. Άλλες κορυφές: Γκούρα (2.461μ.), Πλόσκος (2.377μ.), Αστράκα (2436μ.). Πηγή: http://mountain-vacation.pblogs.gr/tags/ipeiros-gr.html
Στοιχεία Όρους Τύμφης (Γκαμήλα) Πηγή: Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού (www.axiosbios.gr) |
|
|
Επιφανειακά - Υπόγεια Νερά: |
Αώος ποταμός. Ο Αώος πηγάζει από την ομώνυμη λίμνη, στην Πίνδο, κοντά στο Μέτσοβο, διανύει 70χλμ. σε ελληνικό έδαφος και χύνεται στην Αδριατική. Έχει συνολικό μήκος 260χλμ. Πηγή: http://www.alfa-omega.gr/article.asp?AID=919
Αλπικές Λίμνες - Βάραθρα - Κολυμπήθρες Χάρτης - Υδατικά Διαμερίσματα Ηπείρου, Υδατικοί πόροι, Ζήτηση νερού Πηγή: Υπουργείο Ανάπτυξης - Δ/νση Υδατικού Δυναμικού (www.axiosbios.gr) |
|
|
Υπέδαφος: |
|
|
|
Χλωρίδα -
Πανίδα: |
Τύμφη Χλωρίδα: Μαύρη πεύκη, οξιά, ρόμπολο. Το μεγαλύτερο μέρος της και κυρίως στα μεγάλα υψόμετρα είναι άδεντρο με απόκρυμνους βράχους. Πανίδα: Καφέ αρκούδα, λύκος, αγριόγατα, ζαρκάδι, αγριόγιδα, πέστροφα (στα ποτάμια) Πηγές: http://mountain-vacation.pblogs.gr/tags/ipeiros-gr.html http://walking-greece.ana-mpa.gr/articleview2.php?id=5552
Φαρμακευτικά φυτά της περιοχής Κόνιτσας
Πηγή : Παλαιολόγου Μαρίνα, Φυτά της επαρχίας Κόνιτσας με φαρμακευτικές ιδιότητες με έμφαση στην αντικαρκινική δράση Συμβολή στην ανάπτυξη της Ηπείρου.
Βλάστηση - Χλωρίδα Εθνικού Πάρκου Βίκου - Αώου |
|
|
Μονοπάτια: |
|
|
|
Προστατευόμενες
περιοχές -
Μνημεία της
φύσης: |
Η Καλλιθέα βρίσκεται μέσα στα όρια της Προστατευόμενης Περιοχής Βόρειας Πίνδου. Προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας Πίνδου. Περιλαμβάνει την περιοχή Βίκου - Αώου που ανακηρύχθηκε εθνικός δρυμός το 1973, την περιοχή Βάλια Κάλντα που ανακηρύχθηκε εθνικός δρυμός το 1966 και τη μεταξύ τους περιοχή που δεν υπαγόταν σε καθεστώς εθνικού δρυμού. Οι ποταμοί Αώος και Βοιδομάτης, καθώς επίσης και οι παραπόταμοι του Αράχθου (Μετσοβίτικος, Ζαγορίτικος, Βάρδας), του Αλιάκμονα και του Σαραντάπορου αποτελούν τα φυσικά όρια της προστατευόμενης περιοχής βόρειας Πίνδου. Η περιοχή περιλαμβάνει το Σμόλικα, την οροσειρά της Τύμφης με τις δύο χαράδρες (Βίκου και Αώου), τον ορεινό όγκο του Λύγκου, της Βασιλίτσας, του Ζυγού, του Μιτσικελίου και άλλα χαμηλότερα βουνά ή ορεινές εξάρσεις (Τσούκα Ρόσσα, Κούστα, Κοζιακός, Φλάμπουρο, Κλέφτες, Κλέφτης, Όρλιακας, Τσούργιακας, κ.α.). Πηγή: http://www.smolikas.com/grpage3.html
Κέντρα ενημέρωσης και οικολογικά-περιβαλλοντικά πάρκα Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου - Εθνικό Πάρκο Βίκου - Αώου |
|
|
Αλληλεπίδραση
περιβάλλοντος
και τοπικού
πολιτισμού: |
Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΚΠΕ) Κόνιτσας διοργάνωσε το 2006 με επιτυχία Σεμινάριο-Συνάντηση Εργασίας Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, στην Κόνιτσα στο πλαίσιο του Εθνικού Θεματικού Δικτύου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: «Παραδοσιακοί Οικισμοί και Φύση», προσέγγιση των παραδοσιακών πρακτικών διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος στους χώρους μελέτης και προβολή τους στη σημερινή εποχή, με στόχο την ολοκληρωμένη και αξιοβίωτη ανάπτυξη. Ο χώρος μελέτης ήταν τα παραδοσιακά κτίσματα είτε ως σύνολα (οικισμοί) είτε μεμονωμένα. Αντιστοιχούν στις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτισμικές δομές της παραδοσιακής κοινωνίας, δηλαδή της κοινωνίας πριν από τη βιομηχανική εποχή, η οποία χαρακτηριζόταν κυρίως από τον αγροτικό προσανατολισμό της, την περιορισμένη χρήση της τεχνολογίας, τη σταθερότητα των εθίμων κ.α. (www.oikismoi-phisi.net.gr/ΚΠΕ_ΚΟΝΙΤΣΑΣ_ΔΕΛΤΙΟ_ΤΥΠΟΥ1.doc) Οι μαθητικές ομάδες συνέταξαν στο πλαίσιο του δικτύου Παραδοσιακοί Οικισμοί & Φύση αξιόλογες εργασίες οι οποίες παρουσιάζονται στον δικτυακό τόπο : http://www.oikismoi-phisi.net.gr/paidia.htm Συμμετείχαν 58 σχολεία από όλη την Ελλάδα και το σεμινάριο είχε ως αντικείμενο τη σχέση του ανθρώπου με το φυσικό του περίγυρο, την αλληλεπίδραση του φυσικού με το πολιτισμικό περιβάλλον. Η δράση αυτή αποτελεί μια πολύ καλή προσπάθεια ευαισθητοποίησης των παιδιών και των εκπαιδευτικών για την μοναδικότητα των ορεινών περιοχών και τις πολυδιάστατες αλληλεπιδράσεις και αλληλεξαρτήσεις τους με τη φύση, την παράδοση, τον πολιτισμό, την κοινωνία, την οικονομία κτλ.
Αλληλεπίδραση Ανθρώπου - Περιβάλλοντος - Τοπικού Πολιτισμού Νομού Ιωαννίνων Αλληλεπίδραση Ανθρώπου - Περιβάλλοντος - Τοπικού Πολιτισμού Προγράμματα που έχουν εφαρμοστεί στην περιοχή σχετικά με περιβάλλον και ανάπτυξη |
|
|
Προβλήματα
- Ανάγκες: |
Η Τύμφη παρουσίαζε παλιότερα εξαιρετικά πλούσια χλωρίδα και πανίδα, αλλά τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σημαντική υποβάθμιση εξαιτίας των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Το μέλλον αυτού του καταφυγίου άγριας ζωής είναι μάλλον δυσοίωνο, με κυριότερες αιτίες τη διάνοιξη δασικών δρόμων, την ανεξέλεγκτη υλοτομία και τις πυρκαγιές. Πηγή: http://walking-greece.ana-mpa.gr/articleview2.php?id=5552
Προβλήματα - Ανάγκες της ευρύτερης περιοχής του Ν. Ιωαννίνων |
|
|
Ιστοσελίδες
τοπικού
ενδιαφέροντος: |
|
|
|
Αναφορές: |
Ειδική βιβλιογραφία Βερτοδούλου – Καψάλη Αγγελική, 1995. Ήπειρος. Πολιτιστική κληρονομιά και φύση, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα – Γιάννινα. Δεύτος Θεόδωρος, 2004. Ο Ηπειρώτικος Γάμος, εκδ. Θεόδωρος Ι. Δεύτος, Αθήνα. Ευθυμίου Αν., 1993. Ηπειρώτικα Διηγήματα. εκδ. Ευθυμίου Αν. Κόνιτσα, άρθρο από την Εφημερίδα Νέοι Αγώνες, στο http://www.epcon.gr/s/Article.asp# Κουκούδης Αστέριος, 2000. Οι Μητροπόλεις και η Διασπορά των Βλάχων, Μελέτες για τους Βλάχους ΤΟΜΟΣ Β’, εκδ. ΖΗΤΡΟΣ, Θεσσαλονίκη. Κωνστάντιος Δ., 2003. Κόνιτσα. Μαστοροχώρια - Αώος - Ζαγοροχώρια, Εκδόσεις ΕΛΛΑ ΚΠΕ Κόνιτσας, 2004. Παραδοσιακοί οικισμοί και φύση, Κόνιτσα. Κυριακίδης Π. (1981). Κοινωνικά και εθνολογικά στοιχεία στις παροιμίες της περιοχής Κόνιτσας Ηπείρου. Θεσσαλονίκη. Η Δωδώνη. Λυμπερόπουλος Γ. (2000). Κόνιτσα. Ιστορία και Πολιτισμός. Χρέος στον τόπο μου. Κόνιτσα. Λυμπερόπουλος Γ., 1971. Παζαριού ανατομή. εκδ. Λυμπερόπουλος Γ. Λυμπερόπουλος Γ., 1972. Ορεινοί και μεθόριοι. εκδ. Λυμπερόπουλος Γ. Μάργαρης Β. 2007. Κόνιτσα. Τα ξακουστά Μαστοροχώρια. Γιάννινα. Νιτσιάκος Β, 1996. Η επαρχία Κόνιτσας στο χώρο και το χρόνο. εκδ. Δήμος Κόνιτσας - Πνευματικό Κέντρο. Νιτσιάκος Βασίλης, 1995. Οι ορεινές κοινότητες της Βόρειας Πίνδου. Στον απόηχο της μακράς διάρκειας, εκδ. Πλέθρον, Αθήνα. Οικοτουριστικός Οδηγός, από τη σειρά Πίνδος, 2003. Κόνιτσα. Μαστοροχώρια – Αώος – Ζαγοροχώρια, Περιφερειακές εκδόσεις «έλλα», Λάρισα. Παπαδημούλης Τ. (1972). Η Κόνιτσα που έσβησε. Αθήνα. Παπαϊωάννου Χ., 2001. Προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας Πίνδου, Α’ έκδοση, Ήπειρος Α.Ε. Αναπτυξιακή Εταιρία. Παπαϊωάννου Χ., 2001. Προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας Πίνδου, Α’ έκδοση, Ήπειρος Α.Ε. Αναπτυξιακή Εταιρία. Πολίτης Γ. 2001. Αώος. Ο τελευταίος άγριος ποταμός, περιοδικό ΕΥΡΥΓΩΝΙΟΣ. Προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας Πίνδου. Άνθρωποι και Πολιτισμός, έντυπο φυλλάδιο, έκδοση Αρκτούρος για την Ήπειρος Α.Ε., στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιβάλλον. Ράφτης Α., Τουφίδης Σ., 2003. Η Κόνιτσα και τα χωριά της, Εκδόσεις Σ. Τουφίδη. Σπητέρης Τ., 1979. Τρεις αιώνες νεοελληνικής τέχνης (1660 – 1967), εκδ. ΠΑΠΥΡΟΣ, Αθήνα. Σφήκας Γιώργος, 2002. Τα Εθνικά Πάρκα της Ελλάδας, Εθνικό Πάρκο Βίκου – Αώου σελ. 60, ταξιδιωτικός οδηγός, εκδ. EXPLORER, Αθήνα. Ταρνάνας Α., 2006. Η Γόνιμη πέτρα. εκδ. Αιγόκερως ΥΠΕΠΘ - ΕΙΝ, Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κόνιτσας, 2001. Φύση και έργα ανθρώπων, εκδ. Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κόνιτσας, Κόνιτσα. ΥΠΠΟ, 1999. Κόνιτσα, φωτογραφική έκθεση, Αθήνα, Έκδοση ΤΑΠ. Φρόντζος, Κ., 1955. Ήπειρωτικά έθιμα (Εισαγωγή - κείμενα-μεθοδολογική κατάταξις, Ηπειρωτική Εστία Χουλιάρας Νίκος. Η νύχτα µε τα ορεινά χωριά.
|