ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΤΟΠΙΚΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥΣ

ΤΩΝ ΟΡΕΙΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΞΑΡΤΗΣΗ ΤΟΥΣ

ΜΕ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΟΡΕΙΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

 

ΝΟΜΟΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Ορεινά Δημοτικά και Κοινοτικά Διαμερίσματα

 

Δήμος Κόνιτσας - Δ.Δ. Μολυβδοσκέπαστου

 

Υψόμετρο:

650μ.

Πηγή: http://www.alfa-omega.gr/article.asp?AID=919

 

 

Πληθυσμός:

81 κάτοικοι

Πηγή : Ε.Σ.Υ.Ε. Μόνιμοι Κάτοικοι - Απογραφή 2001

 

 

Απόσταση από μεγάλο αστικό κέντρο:

87 χλμ. από τα Ιωάννινα

Πηγή: http://www.rc.uoi.gr/km.htm

 

 

Ιστορικά στοιχεία:

Παλιά ονομασία Δεπολίτσα ή Διπαλίτσα

Πηγή: http://www.gourmed.gr/greek/greece-travel.htm

http://www.nomioan.gr/%5Cdocs%5CTourism%5Cpresentation%20Gr.pdf

Ιστορικά στοιχεία για την ευρύτερη περιοχή στην ιστοσελίδα :

http://6dim-ioann.ioa.sch.gr/nomos_perioxes.htm#konitsa

 

 

Ιστορικά μνημεία - μουσεία:

Εκθετήριο παρασκευής τσίπουρου

Μικρό Λαογραφικό μουσείο

Πηγή: http://www.gourmed.gr/greek/greece-travel.htm

 

 

Αξιόλογες εκκλησίες - Ι. Μονές:

Στην περιοχή υπάρχουν πολλές αξιόλογες εκκλησίες (ΥΑ 103614/4353/24-12-1957 - ΦΕΚ 12/Β/17-1-1958):

  • Ιερά Μονή Μολυβδοσκέπαστης (ιδιαίτερα αξιόλογη μονή με στέγη καλυμμένη, παλιά, με μολύβι. Τοιχογραφίες από τον 16ο αι.)

στο χωριό:

  • Ιερός Ναός των Αγίων Αποστόλων. Ο ναός ιδρύθηκε πιθανόν στα τέλη του 13ου αι. ή στις αρχές του 14ου αι. και λειτούργησε ως έδρα της επισκοπής Πωγωνιανής.

  • Ιερός Ναός του Αγίου Δημητρίου. Παλαιότερα είχε χρονολογηθεί τον 11ο αι., σήμερα όμως πιστεύεται ότι κτίστηκε τον 13ο αι.

  • Ιερός Ναός της Ζωοδόχου Πηγής. Σύμφωνα με λίθινη επιγραφή κτίστηκε στις αρχές του 17ου αι. σ' έναν σύνθετο αρχιτεκτονικό τύπο με τρουλοκαμάρα, πλάγιους τρίκογχους χορούς και νάρθηκα.

  • Ιερός Ναός του Αγίου Σώζοντος

  • Ιερός Ναός Αγίου Χριστοφόρου

  • Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννη,

  • Ιερός Ναός Αγίας Τριάδας

Χαρακτηριστικά δείγματα τοπικής θρησκευτικής αρχιτεκτονικής

Πηγές: http://www.gourmed.gr/greek/greece-travel/travel_home.asp

http://6dim-ioann.ioa.sch.gr/nomos_perioxes.htm#konitsa

http://www.epcon.gr/s/Hyperchu.asp?Code=261 

http://www.epcon.gr/s/Hyperchu.asp?Code=342

http://www.epcon.gr/s/Hyperchu.asp?Code=263

http://www.epcon.gr/s/Hyperchu.asp?Code=453

http://listedmonuments.culture.gr/fek.php?ID_FEKYA=9843&v17=

 

 

Πολιτιστικές εκδηλώσεις - Πανηγύρια:

26 Ιουνίου και 30 Ιουνίου: Πανηγύρι Πέτρου και Παύλου

Πηγή: http://www.clarino.gr

 

 

Ήθη - Έθιμα - Παραδόσεις:

Ολόκληρη η περιοχή της Κόνιτσας έχει δεχτεί επιρροές στη μουσική της παράδοση από την Αλβανία, τη Βόρεια Ήπειρο και τη Δυτ. Μακεδονία. Διαφοροποιείται έτσι, εν μέρει, από την υπόλοιπη Ήπειρο. Οι οργανοπαίχτες της περιοχής της Κόνιτσας παρουσιάζουν πολύ μεγάλη μουσική ποικιλία και πλούσιο λεξιλόγιο, πιθανά εξαιτίας του ότι ήταν αναγκασμένοι να ταξιδεύουν συνεχώς προκειμένου να ζήσουν τις οικογένειές τους.

Πηγή: http://6dim-ioann.ioa.sch.gr/nomos_music.htm

 

 

Γαστρονομία - Τοπικές Γεύσεις:

 

 

 

Τοπικά Προϊόντα:

Κρασί και τσίπουρο (από ποικιλίες σταφυλιών: μαυρούδι και ντέπινα).

Πηγή: http://www.alfa-omega.gr/article.asp?AID=919

http://www.katiana.gr/?cat_id=222&article_id=12548

 

 

Παραδοσιακά επαγγέλματα:

Κτηνοτροφία, γεωργία

 

 

Παραδοσιακός οικισμός:

Όχι

Πηγή: http://estia.minenv.gr/EXEC

 

 

Παραδοσιακή αρχιτεκτονική:

Γεφύρι Αγ. Γεωργίου - Μονότοξο, πάνω από ρέμα του Αώου.

Πηγή: http://www.petrinagefiria.uoi.gr/gefiri.php?id=21

 

Η Αρχιτεκτονική της Ηπείρου

Φωτογραφίες παραδοσιακών κτισμάτων

Ηπειρώτικα Γεφύρια

Ηπειρώτες Μάστοροι

Λαϊκή Ζωγραφική

Οι περιβαλλοντικές παράμετροι στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική

Γλωσσάρι παραδοσιακής αρχιτεκτονικής

 

 

Διατηρητέα κτίρια:

Όχι

Πηγή: http://estia.minenv.gr/EXEC

 

 

Ντοπιολαλιά - Γλωσσικά ιδιώματα:

 

 

 

Βουνά:

Πρόποδες του όρους Νεμέρτσικα (2.486μ.) (ή Νεμέρτσκα, στην Αλβανία). Οροσειρά Πίνδου.

 

Χάρτης Βόρειας Πίνδου

 

 

Επιφανειακά - Υπόγεια Νερά:

Αώος ποταμός και Σαραντάπορος ποταμός.

Ο Αώος πηγάζει από την ομώνυμη λίμνη, στην Πίνδο, κοντά στο Μέτσοβο, διανύει 70χλμ. σε ελληνικό έδαφος και χύνεται στην Αδριατική. Έχει συνολικό μήκος 260χλμ.

Πηγή: http://www.alfa-omega.gr/article.asp?AID=919

 

Αλπικές Λίμνες - Βάραθρα - Κολυμπήθρες

Χάρτης - Υδατικά Διαμερίσματα Ηπείρου, Υδατικοί πόροι, Ζήτηση νερού

Πηγή: Υπουργείο Ανάπτυξης - Δ/νση Υδατικού Δυναμικού (www.axiosbios.gr)

 

 

Υπέδαφος:

Γεωλογία Ηπείρου

 

 

Χλωρίδα - Πανίδα:

Χλωρίδα Πίνδου. Αριά, κΚουμαριά, πουρνάρι, οξιά, βελανιδιά, κωνοφόρα, ρόμπολα και υποαλπικά λιβάδια κοντά στις κορυφές. Έχουν καταγραφεί 1700 είδη και υποείδη  φυτών.

Πανίδα Πίνδου: Έχουν καταγραφεί 200 περίπου είδη σπονδυλοζώων, ανάμεσά τους και σπάνια όπως η αρκούδα, ο λύκος, το αγριόγιδο, το ζαρκάδι, ο αγριόγατος, η βίδρα, ο αλπικός τρίτωνας, η μικρή οχιά αλλά και πολλά είδη της ορνιθοπανίδας, όπως ο χρυσαετός, ο γυπαετός, ο μπούφος κ.ά.

Στην Τραπεζίτσα υπάρχουν οικότοποι με δάση μαυρόπευκου.

Πηγές: http://www.pindos-n.gr/news/show.cfm?areaid=10&id=25&obcatid=16

http://www.arcturos.gr/gr/wildlife/B1.asp

http://www.viopikilotita.uoi.gr/toikot.php?id=71

 

Φαρμακευτικά φυτά της περιοχής Κόνιτσας

  • Artemisia absinthium L (Αψιθιά) (Οικογένεια Compositae). Πρόκειται για αρωματική πολυετή πόα. Από το φυτό αυτό εξάγεται το αψίθι, αρωματικό έλαιο με φαρμακευτικές ιδιότητες

  • Είδη του γένους Salvia (φασκόμηλο) (Οικογένεια Lamiaceae)

    Salvia officinalis L , Salvia Sclarea L 

    Salvia officinalis L. Πρόκειται για πολυετές θαμνοφόρο φυτό. Παραδοσιακά έχει χρησιμοποιηθεί ως απολυμαντικό και αποχρεμπτικό σε περιπτώσεις κρυολογημάτων.

    Salvia sclarea L. Πρόκειται για διετές ποώδες φυτό. Το αιθέριο έλαιο που προέρχεται από το φυτό αυτό έχει αντιμικροβιακές ιδιότητες.

  • Taxus baccata L. (Ίταμος, - Ήμερος Έλατος) (Οικογένεια Taxaceae). Πρόκειται για δίοικο αειθαλές δέντρο. Η φαρμακευτική του σημασία είναι πολύ σημαντική. Από τα βελονοειδή φύλλα του παράγονται τα : 10-deacetylbaccatin-III (docetaxel) και το plactixel. To docetaxel αποτελεί ευρείας χρήσης χημειοθεραπευτικό για πολλές μορφές καρκίνου (καρκίνος πνεύμονα, προστάτη, κεφαλής, στομάχου, ωοθηκών).

  • Colchium autumnale (Οικογένεια Liliaceae). Πρόκειται για φυτό ιδιαίτερα τοξικό, που έχει όμως μεγάλη φαρμακευτική σημασία.  

  • Είδη του γένους Allium (Οικογένεια Liliaceae)

  • Allium vineale L.,Allium flavum L, Allium schoenoprasum L. Μελέτες δίνουν τις πρώτες ενδείξεις για αντιοξειδωτική δράση εκχυλισμάτων από τα φύλλα τους, εξαιτίας της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε φλαβονοειδή, καροτενοιειδή και χλωροφύλλες, και  της χαμηλής περιεκτικότητας σε τοξικές ρίζες οξυγόνου.

  • Οriganum vulgare L. (ρίγανη) (Oικογένεια Lamiaceae)

  • Melissa officinalis (μελισσόχορτο) (Οικογένεια  Lamiaceae). Αρωματικό φυτό που παραδοσιακά χρησιμοποιείται ως καταπραϋντικό, για τη θεραπεία πονοκεφάλων, νευρώσεων, και υστερίας. Μελέτες έχουν δείξει ότι έχει αγχολυτικές ιδιότητες.

  • Hedera helix (κισσός) (Οικογένεια Arialaceae). Aειθαλής θάμνος ή δεντρίλιο με βλαστό έρποντα ή αναρριχώμενο. Στην παραδοσιακή ιατρική χρησιμοποιείται για ανακούφιση του βήχα και της βρογχίτιδας.

  • Equisetum arvenense L. (πολυκόμπι, κοντυλόχορτο, αλογοουρά (Οικογένεια Equisitinaceae). Πρόκειται για φυτό που ανήκει στα Πτεριδόφυτα. Ζει σε υγρά εδάφη. Είναι σημαντικό για τις φαρμακευτικές  ιδιότητες που έχει.

  • Juglans regia L. (καρυδιά) (Οικογένεια Juglandaceae). Πρόκειται για φυλλοβόλο δέντρο, που ζει σε δροσερά εδάφη. Στην παραδοσιακή ιατρική, κατάπλασμα από το φυτό αυτό χρησιμοποιείτο για την επούλωση πληγών

  • Hypericum prolificum (σπαθόχορτο, ή βαλσαμόχορτο, ή βάλσαμο) (Οικογένεια Guttiferae). Στην παραδοσιακή ιατρική χρησιμοποιείται ως αντικαταθλιπτικό και αγχολυτικό. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι έχει αντιοξειδωτική δράση.

Πηγή : Παλαιολόγου Μαρίνα, Φυτά της επαρχίας Κόνιτσας με φαρμακευτικές ιδιότητες με έμφαση στην αντικαρκινική δράση Συμβολή στην ανάπτυξη της Ηπείρου.   

 

Βλάστηση - Χλωρίδα Εθνικού Πάρκου Βίκου - Αώου

Πανίδα Εθνικού Πάρκου Βίκου - Αώου

Βιβλιογραφία

 

 

Μονοπάτια:

 

 

 

Προστατευόμενες περιοχές - Μνημεία της φύσης:

Κέντρα ενημέρωσης και οικολογικά-περιβαλλοντικά πάρκα

Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου - Εθνικό Πάρκο Βίκου - Αώου

Περιοχές Natura - Σημαντικές Περιοχές για Πουλιά

Βιβλιογραφία

 

 

Αλληλεπίδραση περιβάλλοντος και τοπικού πολιτισμού:

Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΚΠΕ) Κόνιτσας διοργάνωσε το 2006 με επιτυχία Σεμινάριο-Συνάντηση Εργασίας Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας  Εκπαίδευσης, στην Κόνιτσα στο πλαίσιο του Εθνικού Θεματικού Δικτύου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: «Παραδοσιακοί Οικισμοί και Φύση», προσέγγιση των παραδοσιακών πρακτικών διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος στους χώρους μελέτης και προβολή τους στη σημερινή εποχή, με στόχο την ολοκληρωμένη και αξιοβίωτη ανάπτυξη.

Ο χώρος μελέτης ήταν τα παραδοσιακά κτίσματα είτε ως σύνολα (οικισμοί) είτε μεμονωμένα. Αντιστοιχούν στις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτισμικές δομές της παραδοσιακής κοινωνίας, δηλαδή της κοινωνίας πριν από τη βιομηχανική εποχή, η οποία χαρακτηριζόταν κυρίως από τον αγροτικό  προσανατολισμό της, την περιορισμένη χρήση της τεχνολογίας, τη σταθερότητα των εθίμων κ.α.

(www.oikismoi-phisi.net.gr/ΚΠΕ_ΚΟΝΙΤΣΑΣ_ΔΕΛΤΙΟ_ΤΥΠΟΥ1.doc)

Οι μαθητικές ομάδες συνέταξαν στο πλαίσιο του  δικτύου Παραδοσιακοί Οικισμοί & Φύση αξιόλογες εργασίες οι οποίες παρουσιάζονται στον δικτυακό τόπο : http://www.oikismoi-phisi.net.gr/paidia.htm

Συμμετείχαν 58 σχολεία από όλη την Ελλάδα και το σεμινάριο είχε ως αντικείμενο τη σχέση του ανθρώπου με το φυσικό του περίγυρο, την αλληλεπίδραση του φυσικού με το πολιτισμικό περιβάλλον.

Η δράση αυτή αποτελεί μια πολύ καλή προσπάθεια ευαισθητοποίησης των παιδιών και των εκπαιδευτικών για την μοναδικότητα των ορεινών περιοχών και τις πολυδιάστατες αλληλεπιδράσεις και αλληλεξαρτήσεις τους με τη φύση, την παράδοση, τον πολιτισμό, την κοινωνία, την οικονομία κτλ.

 

Η επαρχία της Κόνιτσας χαρακτηρίζεται επίσης από εξαιρετικό πλούτο χλωρίδας, με πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες Η παρουσίαση των φυτών αυτών τόσο στο επιστημονικό, όσο και στο ευρύτερο κοινό θα συνεισφέρει στην προώθηση των «τριών σημείων αιχμής»- παιδεία, έρευνα, τεχνολογία- για την ανάπτυξη τόσο της περιοχής των Ιωαννίνων, όσο και της Ελλάδας γενικότερα. Εκτός από την επιμόρφωση του επιστημονικού  κόσμου, αλλά και του ευρύτερου κοινού, θα προωθηθεί και η τουριστική και οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, Μπορεί, ακόμα, να γίνει αφορμή για την ανακάλυψη είτε νέων φυτών με φαρμακευτικές ιδιότητες, είτε νέων ιδιοτήτων των ήδη γνωστών,  που θα ανοίξουν νέους δρόμους στην έρευνα για την καταπολέμηση πληθώρας ασθενειών. Αξίζει να σημειωθεί, ότι ερευνητές βρίσκονται στα πρώτα βήματα της ανακάλυψης ενός νέου δρόμου με τον οποίο τα φαρμακευτικά φυτά καταπολεμούν τον καρκίνο και τους παθογόνους  μικροοργανισμούς: αυτού της ενεργοποίησης των υποδοχέων τύπου Τoll (Toll like receptors), που ενεργοποιούν την απάντηση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Μερικά από τα επαγγέλματα που σχετίζονται με τα βότανα του Βίκου είναι: Οι φαρμακοτρίφτες, οι εξορκιστές για βασκανία και οι πρακτικοί γιατροί. Οι τελευταίοι ονομάζονται και Κομπογιαννίτες (από τους κόμπους στο μαντήλι τους για τα βότανα), Ματσουκάδες (από το μπαστούνι, τη ράβδο ή το ματσούκι) και Βικογιατροί (από τα βότανα του Βίκου). (Ντρενογιάννης, 2006).

Επομένως τα βότανα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της φυσικής και πολιτισμικής κληρονομιάς της Ηπείρου.

Αλληλεπίδραση Ανθρώπου - Περιβάλλοντος - Τοπικού Πολιτισμού Νομού Ιωαννίνων

Αλληλεπίδραση Ανθρώπου - Περιβάλλοντος - Τοπικού Πολιτισμού

Προγράμματα που έχουν εφαρμοστεί στην περιοχή σχετικά με περιβάλλον και ανάπτυξη

 

 

Προβλήματα - Ανάγκες:

Το χωριό έχει σχεδόν ερημώσει και οι περισσότεροι μόνιμοι κάτοικοι είναι ηλικιωμένοι.

 

Προβλήματα - Ανάγκες της ευρύτερης περιοχής του Ν. Ιωαννίνων

Ορεινός τουρισμός. Προβλήματα - ανάγκες.

 

 

Ιστοσελίδες τοπικού ενδιαφέροντος:

 

 

 

 

Αναφορές:

Ειδική βιβλιογραφία

Μάνης Μιχάλης, Μολυβδοσκέπαστο Κόνιτσας, Αναδημοσίευση από το Περιοδικό Νέα Επικοινωνία στο http://www.epcon.gr/s/article%2Easp?CatID=6&Author=&Last=31#

Βερτοδούλου – Καψάλη Αγγελική, 1995. Ήπειρος. Πολιτιστική κληρονομιά και φύση, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα – Γιάννινα.

Δεύτος Θεόδωρος, 2004. Ο Ηπειρώτικος Γάμος, εκδ. Θεόδωρος Ι. Δεύτος, Αθήνα.

Ευθυμίου Αν., 1993.  Ηπειρώτικα Διηγήματα. εκδ. Ευθυμίου Αν.

Κόνιτσα, άρθρο από την Εφημερίδα  Νέοι Αγώνες, στο http://www.epcon.gr/s/Article.asp#

Κουκούδης Αστέριος, 2000. Οι Μητροπόλεις και η Διασπορά των Βλάχων, Μελέτες για τους Βλάχους ΤΟΜΟΣ Β’, εκδ. ΖΗΤΡΟΣ, Θεσσαλονίκη.

Κωνστάντιος Δ., 2003. Κόνιτσα. Μαστοροχώρια - Αώος - Ζαγοροχώρια, Εκδόσεις ΕΛΛΑ

ΚΠΕ Κόνιτσας, 2004. Παραδοσιακοί οικισμοί και φύση, Κόνιτσα.

Κυριακίδης Π. (1981). Κοινωνικά και εθνολογικά στοιχεία στις παροιμίες της περιοχής Κόνιτσας Ηπείρου. Θεσσαλονίκη. Η Δωδώνη. 

Λυμπερόπουλος Γ. (2000). Κόνιτσα. Ιστορία και Πολιτισμός. Χρέος στον τόπο μου. Κόνιτσα.

Λυμπερόπουλος Γ., 1971. Παζαριού ανατομή. εκδ. Λυμπερόπουλος Γ.

Λυμπερόπουλος Γ., 1972. Ορεινοί και μεθόριοι. εκδ. Λυμπερόπουλος Γ.

Μάργαρης Β. 2007. Κόνιτσα. Τα ξακουστά Μαστοροχώρια. Γιάννινα.

Νιτσιάκος Β, 1996. Η επαρχία Κόνιτσας στο χώρο και το χρόνο. εκδ. Δήμος Κόνιτσας - Πνευματικό Κέντρο.

Νιτσιάκος Βασίλης, 1995. Οι ορεινές κοινότητες της Βόρειας Πίνδου. Στον απόηχο της μακράς διάρκειας, εκδ. Πλέθρον, Αθήνα.

Οικοτουριστικός Οδηγός, από τη σειρά Πίνδος, 2003. Κόνιτσα. Μαστοροχώρια – Αώος – Ζαγοροχώρια, Περιφερειακές εκδόσεις «έλλα», Λάρισα.

Παπαδημούλης Τ. (1972). Η Κόνιτσα που έσβησε. Αθήνα.

Παπαϊωάννου Χ., 2001. Προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας Πίνδου, Α’ έκδοση, Ήπειρος Α.Ε. Αναπτυξιακή Εταιρία.

Παπαϊωάννου Χ., 2001. Προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας Πίνδου, Α’ έκδοση, Ήπειρος Α.Ε. Αναπτυξιακή Εταιρία.

Πολίτης Γ.  2001. Αώος. Ο τελευταίος άγριος ποταμός, περιοδικό ΕΥΡΥΓΩΝΙΟΣ.

Προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας Πίνδου. Άνθρωποι και Πολιτισμός, έντυπο φυλλάδιο, έκδοση Αρκτούρος για την Ήπειρος Α.Ε., στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιβάλλον.

Ράφτης Α., Τουφίδης Σ., 2003. Η Κόνιτσα και τα χωριά της, Εκδόσεις Σ. Τουφίδη.

Σπητέρης Τ., 1979. Τρεις αιώνες νεοελληνικής τέχνης (1660 – 1967), εκδ. ΠΑΠΥΡΟΣ, Αθήνα.

Σφήκας Γιώργος, 2002. Τα Εθνικά Πάρκα της Ελλάδας, Εθνικό Πάρκο Βίκου – Αώου  σελ. 60, ταξιδιωτικός οδηγός, εκδ. EXPLORER,  Αθήνα.

Ταρνάνας Α., 2006. Η Γόνιμη πέτρα. εκδ. Αιγόκερως

ΥΠΕΠΘ - ΕΙΝ, Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κόνιτσας, 2001. Φύση και έργα ανθρώπων, εκδ. Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κόνιτσας, Κόνιτσα.

ΥΠΠΟ, 1999. Κόνιτσα, φωτογραφική έκθεση, Αθήνα, Έκδοση ΤΑΠ.

Φρόντζος, Κ., 1955. Ήπειρωτικά έθιμα (Εισαγωγή - κείμενα-μεθοδολογική κατάταξις, Ηπειρωτική Εστία

Χουλιάρας Νίκος. Η νύχτα µε τα ορεινά χωριά.

 

Γενική βιβλιογραφία Νομού Ιωαννίνων

Επιστροφή