ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΤΟΠΙΚΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥΣ
ΤΩΝ ΟΡΕΙΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΞΑΡΤΗΣΗ ΤΟΥΣ
ΜΕ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΟΡΕΙΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΝΟΜΟΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
Ορεινά Δημοτικά και Κοινοτικά Διαμερίσματα
Δήμος Ανατολικού Ζαγορίου - Δ.Δ. Γρεβενιτίου
Υψόμετρο: |
980 μ. Πηγές : http://www.ioannina.info/index.php?lang_code=el http://www.mapgreece.gr/maps/index.php?maptype=&map=srch&xorio_id=2634 |
|
|
Πληθυσμός: |
162 κάτοικοι (162 το Γρεβενίτιον, 0 η Άμπελος) Πηγή : Ε.Σ.Υ.Ε. Μόνιμοι Κάτοικοι - Απογραφή 2001 |
|
|
Απόσταση
από μεγάλο
αστικό κέντρο: |
44 χλμ. από Ιωάννινα |
|
|
Ιστορικά στοιχεία: |
Ιστορικά στοιχεία στις ιστοσελίδες : http://6dim-ioann.ioa.sch.gr/nomos_perioxes.htm#zagori , http://www.zagori.info/index.php?lang_code=el |
|
|
Ιστορικά
μνημεία -
μουσεία: |
|
|
|
Αξιόλογες
εκκλησίες - Ι.
Μονές: |
Πηγή : http://www.epcon.gr/s/Hyperchu.asp?Code=192, http://www.epcon.gr/s/Article.asp?CatID=6&author=# και http://listedmonuments.culture.gr/monument.php?code=6685
Πηγή: http://listedmonuments.culture.gr/fek.php?ID_FEKYA=6223&v17=
|
|
|
Πολιτιστικές
εκδηλώσεις -
Πανηγύρια: |
15-16 Aυγούστου - Κοίμηση της Θεοτόκου 26 Οκτωβρίου - Αγίου Δημητρίου |
|
|
Ήθη
- Έθιμα -
Παραδόσεις: |
|
|
|
Γαστρονομία
- Τοπικές
Γεύσεις: |
|
|
|
Τοπικά
Προϊόντα: |
|
|
|
Παραδοσιακά
επαγγέλματα: |
Γεωργία και κτηνοτροφία. Eπίσης στο Βόρειο και Ανατολικό Ζαγόρι οι βλάχικης καταγωγής κάτοικοι επιδόθηκαν στην εκμετάλλευση του δάσους και τα σχετικά επαγγέλματα (υλοτόμοι, κυραντζήδες κλπ). Πηγή : http://6dim-ioann.ioa.sch.gr/nomos_perioxes.htm#zagori |
|
|
Παραδοσιακός
οικισμός: |
Όχι Πηγή : http://estia.minenv.gr/EXEC |
|
|
Παραδοσιακή
αρχιτεκτονική: |
Πηγές : http://www.petrinagefiria.uoi.gr/gefiri.php?id=117 και http://listedmonuments.culture.gr/monument.php?code=6687
Πηγή : http://www.petrinagefiria.uoi.gr/gefiri.php?id=92
Οι περιβαλλοντικές παράμετροι στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική |
|
|
Διατηρητέα
κτίρια: |
Όχι Πηγή : http://estia.minenv.gr/EXEC |
|
|
Ντοπιολαλιά
- Γλωσσικά
ιδιώματα: |
|
|
|
Βουνά: |
Όρος Τσούκα Ρόσσα (1.910 μ.) |
|
|
Επιφανειακά - Υπόγεια Νερά: |
Ποταμός Βάρδας Αλπικές Λίμνες - Βάραθρα - Κολυμπήθρες Χάρτης - Υδατικά Διαμερίσματα Ηπείρου, Υδατικοί πόροι, Ζήτηση νερού Πηγή: Υπουργείο Ανάπτυξης - Δ/νση Υδατικού Δυναμικού (www.axiosbios.gr) |
|
|
Υπέδαφος: |
|
|
|
Χλωρίδα -
Πανίδα: |
|
|
|
Μονοπάτια: |
Γρεβενίτι - Δάσος Βασιλικής - Μέτσοβο Δολιανή - Ι.Μ. Βούτσας - Γρεβενίτι |
|
|
Προστατευόμενες
περιοχές -
Μνημεία της
φύσης: |
Τα χωριά του Ζαγορίου (Ζαγοροχώρια) καταλαμβάνουν τη μεγαλύτερη επιφάνεια της Προστατευόμενης Περιοχής Βόρειας Πίνδου. Πηγή : http://www.epirussa.gr/
|
|
|
Αλληλεπίδραση
περιβάλλοντος
και τοπικού
πολιτισμού: |
Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΚΠΕ) Κόνιτσας διοργάνωσε το 2006 με επιτυχία Σεμινάριο-Συνάντηση Εργασίας Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, στην Κόνιτσα στο πλαίσιο του Εθνικού Θεματικού Δικτύου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: «Παραδοσιακοί Οικισμοί και Φύση», προσέγγιση των παραδοσιακών πρακτικών διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος στους χώρους μελέτης και προβολή τους στη σημερινή εποχή, με στόχο την ολοκληρωμένη και αξιοβίωτη ανάπτυξη. Ο χώρος μελέτης ήταν τα παραδοσιακά κτίσματα είτε ως σύνολα (οικισμοί) είτε μεμονωμένα. Αντιστοιχούν στις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτισμικές δομές της παραδοσιακής κοινωνίας, δηλαδή της κοινωνίας πριν από τη βιομηχανική εποχή, η οποία χαρακτηριζόταν κυρίως από τον αγροτικό προσανατολισμό της, την περιορισμένη χρήση της τεχνολογίας, τη σταθερότητα των εθίμων κ.α. (www.oikismoi-phisi.net.gr/ΚΠΕ_ΚΟΝΙΤΣΑΣ_ΔΕΛΤΙΟ_ΤΥΠΟΥ1.doc) Οι μαθητικές ομάδες συνέταξαν στο πλαίσιο του δικτύου Παραδοσιακοί Οικισμοί & Φύση αξιόλογες εργασίες οι οποίες παρουσιάζονται στον δικτυακό τόπο : http://www.oikismoi-phisi.net.gr/paidia.htm Συμμετείχαν 58 σχολεία από όλη την Ελλάδα και το σεμινάριο είχε ως αντικείμενο τη σχέση του ανθρώπου με το φυσικό του περίγυρο, την αλληλεπίδραση του φυσικού με το πολιτισμικό περιβάλλον. Η δράση αυτή αποτελεί μια πολύ καλή προσπάθεια ευαισθητοποίησης των παιδιών και των εκπαιδευτικών για την μοναδικότητα των ορεινών περιοχών και τις πολυδιάστατες αλληλεπιδράσεις και αλληλεξαρτήσεις τους με τη φύση, την παράδοση, τον πολιτισμό, την κοινωνία, την οικονομία κτλ. Αλληλεπίδραση Ανθρώπου - Περιβάλλοντος - Τοπικού Πολιτισμού Νομού Ιωαννίνων
Αλληλεπίδραση Ανθρώπου - Περιβάλλοντος - Τοπικού Πολιτισμού Προγράμματα που έχουν εφαρμοστεί στην περιοχή σχετικά με περιβάλλον και ανάπτυξη |
|
|
Προβλήματα
- Ανάγκες: |
Προβλήματα - Ανάγκες της ευρύτερης περιοχής του Ν. Ιωαννίνων |
|
|
Ιστοσελίδες
τοπικού
ενδιαφέροντος: |
http://www.koukouli-zagoriou.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=34&Itemid=74
|
|
|
Αναφορές: |
Ειδική βιβλιογραφία Νιτσιάκος, Β., Δαμιανάκος, Σ., Ζακοπούλου, Ε., Κασίμης, Χ., 1997. Εξουσία εργασία και μνήμη σε τρία χωριά της Ηπείρου. Η τοπική δυναμική της επιβίωσης, Εκδόσεις Πλέθρον, Αθήνα «Ήπειρος – Ιωάννινα, Νήσος Ιωαννίνων, Μέτσοβο, Ζαγοροχώρια», Επτά Ημέρες – Η Καθημερινή, Αθήνα, 1997 Experiment-Γαιόραμα, Πέτρινα γεφύρια: Προέκταση της Ελληνικής γης, σελ. 130-155, τεύχος 21, Σεπτέμβριος – Οκτώβριος 1997 Terzopoulos S.A Malamas, M. and Marselos, M. “The tradition of medicinal plants in Zagori, Epirus (northwestern Greece)”, Journal of Ethnopharmacology, Volume 37, Issue 3, October 1992, Pages 197-203 Vokou, D., Katradi, K. and Kokkini, S. “Ethnobotanical survey of Zagori (Epirus, Greece), a renowned centre of folk medicine in the past”, Journal of Ethnopharmacology, Volume 39, Issue 3, August 1993, Pages 187-196 Βαβαρέτος Γ. (1972). Κομπογιαννίτες, Ματσουκάδες, οι ξακουσμένοι αυτοδίδακτοι γιατροί από το Ζαγόρι της Ηπείρου. Αθήνα. Δαλκαβούκης Β. (1999). Μετοικεσίες Ζαγορισίων (1750 – 1922). Προσεγγίσεις στη διαδικασία προσαρμογής μιας τοπικής κοινωνίας στην ιστορική συγκυρία. Θεσσαλονίκη. Ριζάρειον ίδρυμα. Δαλκαβούκης Βασ,. 2005. Η πένα και η γκλίτσα, εκδ. Οδυσσέας Ζαγόρι, Ιωάννινα-Μέτσοβο-Κόνιτσα, 2006, ειδ. έκδοση εφημ. ΤΑ ΝΕΑ, επιμ. έκδ. Ντρενογιάννης Γιάννης Ζαγοροχώρια, 4 Ιανουαρίου 2004, σελ 3-8, ‘Ταξίδια’ ένθετο της ‘Καθημερινή’. Ζήσης Κώστας, Λεύκωμα Ζαγόρι. Ζησίδης Κ. (2006). Λεύκωμα «Ζαγόρι». Τσεπέλοβο. Ιωάννινα. Εκδοτική Ηπείρου. Καλογήρου Α., Περπατώντας στην Ελλάδα: Τα μονοπάτια του Ζαγορίου, 2005, Εκδόσεις Κριτική. Κίτσος Α. (2003). Ζαγορησίων Βίος. Αθήνα. Ριζάρειον Ίδρυμα. Κίτσου, Άγγ.,Λεύκωμα. Ζαγορισίων Βίος, επιμέλεια Γιάννης Δήμου ΚΟΥΙΝΤΑ Art Magazine: Documentary 2006 :Φεύγωμεν δή φίλην ές Πατρίδα – Ζαγόρι http://www.koyinta.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=15&Itemid=29 Κουτσός Ν. (επιμ.) (1998). Το παραδοσιακό Ζαγορίσιο σπίτι. Ιωάννινα. Διεύθυνση Α/θμιας Εκπαίδευσης. Κρύου Μ. «Ζαγοροχώρια – Φτιάξε το δικό σου πάζλ!», Περιοδικό Αθηνόραμα Travel, Άνοιξη 2007 ΚΥΑ Αρ. 23069: Χαρακτηρισμός της χερσαίας περιοχής των ορεινών όγκων της Β. Πίνδου ως Εθνικού Πάρκου, καθορισμός ζωών προστασίας και καθορισμός χρήσεων, όρων και περιορισμών δόμησης, ΦΕΚ 639, 14 Ιουνίου 2005.(http://www.progpindos.gr/pdata/kya_23069.pdf) Λαζαρίδης Κ. (1969). Το πνευματικό Ζαγόρι στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Γιάννινα. Λαζαρίδης Κ. (1972). Η ατομική ιδιοκτησία στο Ζαγόρι (η μία πλευρά του δασικού μας ζητήματος). Γιάννινα. Λαζαρίδης Κ. (1974). Ονομαστές βρύσες και νερά στο Ζαγόρι. Γιάννινα. Μαλαπάνη Μ. (2005). Μελέτη για τις Περιβαλλοντικές Επιρροές στη Διαμόρφωση της Παραδοσιακής Αρχιτεκτονικής (Ζαγοροχώρια και Σαντορίνη). Πτυχιακή Εργασία, Τμήμα Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων, Τ.Ε.Ι. Πάτρας Μαρινάκη Ελ., 2004. Ζαγοροχώρια, εκδ. Οίτυλο Μαρκοπούλου Β., 1946. Ματωμένα βουνά. Πίνδος – Τζουμέρκα. Αθήνα. Τοπ. Τσένικα. Μηνακάκης Βασ., 2003. Ζαγοροχώρια, εκδ. Explorer Μπάδα Κ. «Η πολιτισμική ταυτότητα ως συνιστώσα της βιώσιμης ορεινής ανάπτυξης. Το παράδειγμα του Ζαγορίου», Περιοδικό Γεωγραφίες Εξαμηνιαία Έκδοση Επιστημών του Χώρου, τεύχος 5, Εκδόσεις Εξάντας, Καλοκαίρι 2003. Νιτσιάκος Β., 2007. Περιβαλλοντική πολιτική και κοινωνικές συγκρούσεις στην τοπική κλίμακα. Ένα παράδειγμα από το Ζαγόρι. Πρακτικά 4ου Διεπιστημονικού Διαπανεπιστημιακού Συνεδρίου του Ε.Μ.Π. «Η Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη της Ηπείρου», Μέτσοβο, 23-26 Σεπτεμβρίου 2004. Νιτσιάκος, Β., Δαμιανάκος, Σ., Ζακοπούλου, Ε., Κασίμης, Χ., 1997. Εξουσία εργασία και μνήμη σε τρία χωριά της Ηπείρου. Η τοπική δυναμική της επιβίωσης, Εκδόσεις Πλέθρον, Αθήνα Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Βιώσιμης Ανάπτυξης ΠΙΝΔΟΣ (http://www.progpindos.gr) Πιτούλη - Κίτσου Χριστίνα, 2003. Ζαγορισίων Βίος, εκδ. Ριζάρειο Ίδρυμα Σταματοπούλου Χαρ., 1999. Ζαγόρι, εκδ. Μέλισσα Συκάς Βασ., 2003. Ζαγοροχώρια, εκδ.Χείμαρρος Τσίπηρας Κ., 2001. Η εθνικής και διεθνούς σημασίας ανάγκη, για τη δημιουργία, ενός ενδιάμεσου προστατευόμενου χώρου (corridor) ανάμεσα στον Όλυμπο και στην Πίνδο. Πρακτικά 2ου Διεπιστημονικού Διαπανεπιστημιακού Συνεδρίου του Ε.Μ.Π. «Τεχνολογία, Πολιτισμός και Αποκέντρωση», Μέτσοβο, 3-6 Ιουνίου 1998. Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, Σύστημα Διοίκησης του Ολοκληρωμένου Προγράμματος Βιώσιμης Ανάπτυξης Βόρειας και Κεντρικής Πίνδου, Γεν. Δ/νση Αναπτυξιακού Προγραμματισμού Περιφερειακής Πολιτικής και Δημοσίων Επενδύσεων, Αθήνα, 27 Ιουνίου 2005. (http://www.progpindos.gr/pdata/syst_dioik.pdf) Φανίτσιος Β. (1956). Το Ζαγόρι μας. Αθήνα Φωτιάδης Α., Σκαρπέλη Σ., 2007. Μια νέα θεώρηση των οφιολιθικών σχηματισμών της Πίνδου από άποψη γεωλογικής χαρτογράφησης. Πρακτικά 4ου Διεπιστημονικού Διαπανεπιστημιακού Συνεδρίου του Ε.Μ.Π. «Η Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη της Ηπείρου», Μέτσοβο, 23-26 Σεπτεμβρίου 2004. Φωτιάδου Ε. (1983). Πίσω από τα βουνά. Ιωάννινα. Χαρίσης Β. (1979). Ζαγοροχώρια. Μελέτη προστασίας. Αθήνα. Γενική Διεύθυνση Οικισμού. ΥΔΕ. Ψυμένος Στ., 2005. Ανεξερεύνητα Ζαγοροχώρια, εκδ. Road
|