Υψόμετρο:

1.080μ

Πηγή: www.mapgreece.gr

Πληθυσμός:

87 κάτοικοι

Πηγή : Ε.Σ.Υ.Ε. Μόνιμοι Κάτοικοι - Απογραφή 2001

Απόσταση από μεγάλο αστικό κέντρο:

29χλμ. από την Κόνιτσα (Η Κόνιτσα απέχει 64χλμ. από τα Ιωάννινα).

Πηγές: http://www.smolikas.com/grpage4.html

http://www.in.gr/auto/ekdromes/article.asp?bookmark=konitsa0

Ιστορικά στοιχεία:

Το χωριό αποτελεί νέο τόπο εγκατάστασης μετοίκων (παλιό σέλι). Βρίσκεται στο σημείο της κοιλάδας του Αώου, στο οποίο ενώνονται ο Εθνικός Δρυμός Βίκου - Αώου με τον Εθνικό Δρυμό Πίνδου.

Πηγή: http://www.smolikas.com/grpage4.html

Ιστορικά στοιχεία για το χωριό και την ευρύτερη περιοχή στην ιστοσελίδα:

http://6dim-ioann.ioa.sch.gr/nomos_perioxes.htm#konitsa 

Ιστορικά μνημεία - μουσεία:

Στο χωριό δεν υπάρχει μουσείο ή κάποιο αξιόλογο μνημείο.

Πηγή: Προσωπικό αρχείο (Σ. Γιαννακοπούλου)

Αξιόλογες εκκλησίες - Ι. Μονές:

• Ιερός Ναός Αγίας Παρασκευής (1864) - Τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική με νάρθηκα. Ιδιαίτερα αξιόλογο χειροποίητο ξυλόγλυπτο τέμπλο και αγιογράφηση Χιοναδιτών ζωγράφων. Η εκκλησία έχει κλίση (έχει γίνει μελέτη αναστήλωσής της). Για την εικόνα της Αγ. Παρασκευής υπάρχει σχετικός μύθος ότι εξαφανίστηκε από το χωριό Αγ. Παρασκευή (Κεράσοβο) της Κόνιτσας και βρέθηκε στο Παλαιοσέλλι.

Πηγές: http://www.konitsa.gr/axiotheata/ekklisies.htm

http://www.kerasovo.gr/history_kerasovo/part_1_history.htm

Πολιτιστικές εκδηλώσεις - Πανηγύρια:

15 Αυγούστου: 4ήμερο Πανηγύρι, το οποίο συνδυάζεται και με ανάβαση στη Δρακόλιμνη του Σμόλικα

Ήθη - Έθιμα - Παραδόσεις:

Τα βλαχοχώρια της Κόνιτσας αποτελούν φυσική, γεωγραφική συνέχεια της περιοχής του Βλαχοζάγορου. Διοικητικά δεν ανήκαν ποτέ στο Ζαγόρι, ωστόσο η κοινωνική τους οργάνωση και ο τρόπος ζωής των κατοίκων τους εμφανίζουν πολλά κοινά στοιχεία με αυτό.

Τα τέσσερα βλαχοχώρια της λάκκας Αώου (Παλαιοσέλι, Πάδες, Άρματα, Δίστρατο) παρά την κοινή φυλετική τους ταυτότητα παρουσιάζουν επιμέρους μικροδιαφορές σε στοιχεία που αφορούν στη μουσική και στην τοπική ενδυμασία.

Η τοπική παραδοσιακή ενδυμασία φέρει στοιχεία της βλάχικης και της Κονιτσιώτικης παράδοσης. Ιδιαίτερη θέση κατέχει η ενδυμασία του γάμου. Χαρακτηριστικό ήταν το στόλισμα της νύφης με περιλαίμιο, μονό, διπλό ή πολλαπλό, το οποίο είχε φτιαχτεί από χρυσά ή ψεύτικα φλουριά. Το είδος του περιλαίμιου φανέρωνε την οικονομική κατάσταση της οικογένειας της νύφης. Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα είχαν επίσης η κόμμωση και η υπόδηση. Βασικό στοιχείο της αντρικής φορεσιάς ήταν η φουστανέλα. Άσπρη όταν η περίσταση ήταν επίσημη και μαύρη για την καθημερινή εργασία.

Η μουσική παράδοση όλης της επαρχίας Κονίτσης διαφέρει από όλες τις άλλες περιοχές της Ηπείρου. Έχει δεχτεί επιδράσεις από τη Δυτική Μακεδονία και τη Βόρεια Ήπειρο. Οι οργανοπαίχτες της περιοχής της Κόνιτσας παρουσιάζουν πολύ μεγάλη μουσική ποικιλία και πλούσιο λεξιλόγιο, πιθανά εξαιτίας του ότι ήταν αναγκασμένοι να ταξιδεύουν συνεχώς προκειμένου να ζήσουν τις οικογένειές τους.

Μουσικά όργανα ήταν τα: Κλαρίνο, Βιολί, Ταμπουράς ή Λαούτο και Ντέφι. Αργότερα προστέθηκε και το Ακορντεόν.

Τα 4 όργανα πήγαιναν πάντοτε όλα μαζί. Τραγουδούσαν όλοι μαζί. Δεν υπήρχε ένας τραγουδιστής, αλλά μια ομάδα.

Οι χοροί ήταν αργοί (βαριοί) οι οποίοι εξελίσσονταν σε γρήγορους. Ορισμένα χαρακτηριστικά είδη χορών: Τσάμικος, Συγκαθιστός, Συρτός, Γκάιντα, Μοιρολόγια, Μπεράτια, Στρωτοί και Πηδηχτοί χοροί.

Τα βλάχικα τραγούδια της Κόνιτσας είναι πολυφωνικά, πεντατονικά.

Πηγές: http://www.filippidisnikos.gr/Site/FevroniaGR.html

Κουκούδης Ασ., Μελέτες για τους Βλάχους, τ. 1-4.

Γαστρονομία - Τοπικές Γεύσεις:

Πίτες - πισπιλίτα, χορτόπιτα, κασιόπιτα.

Τοπικά Προϊόντα:

Παραδοσιακά επαγγέλματα:

Βασικές παραδοσιακές ασχολίες των βλάχικων πληθυσμών ήταν η κτηνοτροφία (και η νομαδική), η γεωργία, η υλοτομία, το εμπόριο, οι μεταφορές (αγωγιάτες), η υφαντική τέχνη καθώς και διάφορες υπηρεσίες (δάσκαλοι, ιατροί, ιδιοκτήτες πανδοχείων, μυλωνάδες, κ.λ.π.). Σε ένα μικρότερο βαθμό ήταν χτίστες, ενώ πολλοί επιδίδονταν στο ράψιμο ρούχων, τα οποία στη συνέχεια εμπορεύονταν.

Χαρακτηριστική είναι η εξειδίκευση κάθε χωριού σε διαφορετικά επαγγέλματα. Οι Παλαιοσελίτες ήταν κυρίως έμποροι.

Πηγές: http://www.smolikas.com/grpage4.html

http://www.tzedes.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=1134&Itemid=2

Παραδοσιακός οικισμός:

Όχι

Πηγή: http://estia.minenv.gr/EXEC

Παραδοσιακή αρχιτεκτονική:

Στο ψηλότερο, σχεδόν, σημείο του χωριού υπάρχει ένας παλιός νερόμυλος (ο νερόμυλος του Καπέτη), ο οποίος έχει αποκατασταθεί και λειτουργεί μουσειακά (εκπαιδευτικές επισκέψεις μαθητών).

Το χωριό κάηκε από τους Γερμανούς κατά τη διάρκεια του Β' Παγκ. Πολέμου, με αποτέλεσμα να καταστραφούν τα περισσότερα δείγματα της τοπικής, λαϊκής αρχιτεκτονικής. Η πλειοψηφία των κτισμάτων σήμερα, έχει υποστεί αλλοίωση του αρχικού της χαρακτήρα, με πολλές επεμβάσεις στη μορφή και τα υλικά (αντικατάσταση σχιστόλιθων με κεραμίδια ή τσίγκο στις στέγες, αντικατάσταση ξύλινων κουφωμάτων με αλουμινένια ή πλαστικά, κ.λ.π.). Ωστόσο, έχουν απομείνει κάποια λίγα κτίσματα γνήσιας παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, στα οποία μπορούν να 'διαβαστούν' οι τοπικές μορφές, ο τρόπος δόμησης, τα ντόπια υλικά, κ.λ.π.

Η Αρχιτεκτονική της Ηπείρου

Φωτογραφίες παραδοσιακών κτισμάτων

Ηπειρώτικα Γεφύρια

Ηπειρώτες Μάστοροι

Λαϊκή Ζωγραφική

Οι περιβαλλοντικές παράμετροι στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική

Γλωσσάρι παραδοσιακής αρχιτεκτονικής

Διατηρητέα κτίρια:

Όχι

Πηγή: http://estia.minenv.gr/EXEC

Ντοπιολαλιά - Γλωσσικά ιδιώματα:

Βλάχικη γλώσσα.

Το Παλαιοσέλι είναι βλαχόφωνο χωριό της λάκκας Αώου.

Η βλάχικη ήταν η μητρική γλώσσα των κατοίκων. Την ελληνική την μάθαιναν ως επίσημη γλώσσα στο σχολείο. Η βλάχικη γλώσσα μιλιέται αλλά δεν γράφεται. Διατηρήθηκε καθαρή κυρίως εξαιτίας του κλειστού χαρακτήρα των βλάχικων κοινωνιών.

Πηγές: Κουκούδης Ασ., Μελέτες για τους Βλάχους, τ. 1-4.

http://www.remen.gr/remen/index.html

Βουνά:

Όρος Σμόλικας (2.637μ.) - Το δεύτερο σε ύψος βουνό της Ελλάδας - Οροσειρά Βόρειας Πίνδου.

Η ευρύτερη περιοχή του Σμόλικα αποτελεί βιότοπο για πολλά σπάνια είδη πανίδας, κυρίως στις περιοχές Βάλια Κίρνα και Βαθύλακκος. Χαρακτηριστικό του Σμόλικα είναι οι πολλές κορυφές με υψόμετρο πάνω από 2.000μ., που διαθέτει και η ιδιαίτερα πλούσια φύση του.

Χάρτης Βόρειας Πίνδου

Πηγή:  http://www.smolikas.com/grpage1.html

Χάρτης Όρους Σμολικά

Στοιχεία Όρους Σμόλικα

Πηγή: Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού (www.axiosbios.gr)

Επιφανειακά - Υπόγεια Νερά: 

Κοντά στο χωριό βρίσκεται ο Αώος ποταμός και στην ευρύτερη περιοχή η Δρακόλιμνη του Σμόλικα (2.150μ.).

Φωτογραφίες της Δρακόλιμνης του Σμόλικα

Μύθοι σχετικοί με τις Δρακόλιμνες

Αλπικές Λίμνες - Βάραθρα - Κολυμπήθρες

Χάρτης - Υδατικά Διαμερίσματα Ηπείρου, Υδατικοί πόροι, Ζήτηση νερού

Πηγή: Υπουργείο Ανάπτυξης - Δ/νση Υδατικού Δυναμικού (www.axiosbios.gr)

Υπέδαφος:

Στο Σμόλικα κυριαρχεί το πέτρωμα Πρασινόλιθος. Στα στενά του Αώου και στην Κόνιτσα υπάρχει Ασβεστόλιθος. Σε όλο το έδαφος και υπάδαφος της Ηπείρου, υπάρχουν Σχιστόλιθοι, Μάρμαρα, Ψαμμίτες και Ιζήματα.

Πηγή: http://2dim-kalam.thess.sch.gr/04/oliki%20e2.htm

Γεωλογία Ηπείρου

Χλωρίδα - Πανίδα:

Χλωρίδα. Ρόμπολα, μαυρόπευκα, λευκόδερμη πεύκη, οξιά. Στον Αώο: Πλατάνια, κισσοί, γραβιές, ιτιές.

Πανίδα. Καφέ αρκούδα, λύκος, αγριόχοιρος, αλεπού, αγριόγιδο, βίδρα, χρυσαετός, μαύρος δρυοκολάπτης, αλπικός τρίτωνας (ζει στη Δρακόλιμνη), πέστροφα (Αώος). Κοιλάδα Αώου: Κότσυφας, σπίνος, αηδόνι. Πλαγιές Σμόλικα: Κούκος, τσαλαπετεινός.

Πηγές: http://www.smolikas.com/grpage3.html

http://www.smolikas.com/grpage4.htm

http://www.tzedes.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=1134&Itemid=42

Φαρμακευτικά φυτά της περιοχής Κόνιτσας

• Artemisia absinthium L (Αψιθιά) (Οικογένεια Compositae). Πρόκειται για αρωματική πολυετή πόα. Από το φυτό αυτό εξάγεται το αψίθι, αρωματικό έλαιο με φαρμακευτικές ιδιότητες

• Είδη του γένους Salvia (φασκόμηλο) (Οικογένεια Lamiaceae)

  Salvia officinalis L , Salvia Sclarea L 

  Salvia officinalis L. Πρόκειται για πολυετές θαμνοφόρο φυτό. Παραδοσιακά έχει χρησιμοποιηθεί ως απολυμαντικό και αποχρεμπτικό σε περιπτώσεις κρυολογημάτων.

  Salvia sclarea L. Πρόκειται για διετές ποώδες φυτό. Το αιθέριο έλαιο που προέρχεται από το φυτό αυτό έχει αντιμικροβιακές ιδιότητες.

• Taxus baccata L. (Ίταμος, - Ήμερος Έλατος) (Οικογένεια Taxaceae). Πρόκειται για δίοικο αειθαλές δέντρο. Η φαρμακευτική του σημασία είναι πολύ σημαντική. Από τα βελονοειδή φύλλα του παράγονται τα : 10-deacetylbaccatin-III (docetaxel) και το plactixel. To docetaxel αποτελεί ευρείας χρήσης χημειοθεραπευτικό για πολλές μορφές καρκίνου (καρκίνος πνεύμονα, προστάτη, κεφαλής, στομάχου, ωοθηκών).

• Colchium autumnale (Οικογένεια Liliaceae). Πρόκειται για φυτό ιδιαίτερα τοξικό, που έχει όμως μεγάλη φαρμακευτική σημασία.  

• Είδη του γένους Allium (Οικογένεια Liliaceae)

• Allium vineale L.,Allium flavum L, Allium schoenoprasum L. Μελέτες δίνουν τις πρώτες ενδείξεις για αντιοξειδωτική δράση εκχυλισμάτων από τα φύλλα τους, εξαιτίας της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε φλαβονοειδή, καροτενοιειδή και χλωροφύλλες, και  της χαμηλής περιεκτικότητας σε τοξικές ρίζες οξυγόνου.

• Οriganum vulgare L. (ρίγανη) (Oικογένεια Lamiaceae)

• Melissa officinalis (μελισσόχορτο) (Οικογένεια  Lamiaceae). Αρωματικό φυτό που παραδοσιακά χρησιμοποιείται ως καταπραϋντικό, για τη θεραπεία πονοκεφάλων, νευρώσεων, και υστερίας. Μελέτες έχουν δείξει ότι έχει αγχολυτικές ιδιότητες.

• Hedera helix (κισσός) (Οικογένεια Arialaceae). Aειθαλής θάμνος ή δεντρίλιο με βλαστό έρποντα ή αναρριχώμενο. Στην παραδοσιακή ιατρική χρησιμοποιείται για ανακούφιση του βήχα και της βρογχίτιδας.

• Equisetum arvenense L. (πολυκόμπι, κοντυλόχορτο, αλογοουρά (Οικογένεια Equisitinaceae). Πρόκειται για φυτό που ανήκει στα Πτεριδόφυτα. Ζει σε υγρά εδάφη. Είναι σημαντικό για τις φαρμακευτικές  ιδιότητες που έχει.

• Juglans regia L. (καρυδιά) (Οικογένεια Juglandaceae). Πρόκειται για φυλλοβόλο δέντρο, που ζει σε δροσερά εδάφη. Στην παραδοσιακή ιατρική, κατάπλασμα από το φυτό αυτό χρησιμοποιείτο για την επούλωση πληγών

• Hypericum prolificum (σπαθόχορτο, ή βαλσαμόχορτο, ή βάλσαμο) (Οικογένεια Guttiferae). Στην παραδοσιακή ιατρική χρησιμοποιείται ως αντικαταθλιπτικό και αγχολυτικό. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι έχει αντιοξειδωτική δράση.

Πηγή : Παλαιολόγου Μαρίνα, Φυτά της επαρχίας Κόνιτσας με φαρμακευτικές ιδιότητες με έμφαση στην αντικαρκινική δράση Συμβολή στην ανάπτυξη της Ηπείρου.   

Βλάστηση - Χλωρίδα Εθνικού Πάρκου Βίκου - Αώου

Πανίδα Εθνικού Πάρκου Βίκου - Αώου

Βιβλιογραφία

Μονοπάτια:

Από το χωριό ξεκινά ορειβατικό μονοπάτι το οποίο φτάνει στο ορειβατικό καταφύγιο του Σμόλικα (1.750μ.), διέρχεται από την Δρακόλιμνη του Σμόλικα και οδηγεί στην κορυφή του Σμόλικα Στη συνέχεια η πορεία συνεχίζει μέχρι το χωριό Σαμαρίνα.

Το συγκεκριμένο μονοπάτι είναι τμήμα του Εθνικού Ορειβατικού Μονοπατιού 03, το οποίο στο τμήμα του που βρίσκεται στο Σμόλικα, ξεκινά από το Παλαισέλι, περνά από τη Δρακόλιμνη και καταλήγει στο χωριό Αγ. Παρασκευή (Κεράσοβο). Το μονοπάτι είναι σημαδεμένο σε όλη σχεδόν την πορεία του και έχει μήκος περίπου 17χλμ. Το μονοπάτι 03 διέρχεται από το Μιτσικέλι, την Τύμφη, τον Σμόλικα και τη χαράδρα του Βίκου και συνδέει 7 χωριά του Ζαγορίου και της Κόνιτσας.

Πηγή: http://www.smolikas.com/grpage2.html

Προστατευόμενες περιοχές - Μνημεία της φύσης:

Το Παλαιοσέλι βρίσκεται μέσα στα όρια της Προστατευόμενης Περιοχής Βόρειας Πίνδου.

Προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας Πίνδου. Περιλαμβάνει την περιοχή Βίκου - Αώου που ανακηρύχθηκε εθνικός δρυμός το 1973, την περιοχή Βάλια Κάλντα που ανακηρύχθηκε εθνικός δρυμός το 1966 και τη μεταξύ τους περιοχή που δεν υπαγόταν σε καθεστώς εθνικού δρυμού. Οι ποταμοί Αώος και Βοιδομάτης, καθώς επίσης και οι παραπόταμοι του Αράχθου (Μετσοβίτικος, Ζαγορίτικος, Βάρδας), του Αλιάκμονα και του Σαραντάπορου αποτελούν τα φυσικά όρια της προστατευόμενης περιοχής βόρειας Πίνδου. Η περιοχή περιλαμβάνει το Σμόλικα, την οροσειρά της Τύμφης με τις δύο χαράδρες (Βίκου και Αώου), τον ορεινό όγκο του Λύγκου, της Βασιλίτσας, του Ζυγού, του Μιτσικελίου και άλλα χαμηλότερα βουνά ή ορεινές εξάρσεις (Τσούκα Ρόσσα, Κούστα, Κοζιακός, Φλάμπουρο, Κλέφτες, Κλέφτης, Όρλιακας, Τσούργιακας, κ.α.).

Πηγή: http://www.smolikas.com/grpage3.html

Κέντρα ενημέρωσης και οικολογικά-περιβαλλοντικά πάρκα

Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου - Εθνικό Πάρκο Βίκου - Αώου

Περιοχές Natura - Σημαντικές Περιοχές για Πουλιά

Βιβλιογραφία

Αλληλεπίδραση περιβάλλοντος και τοπικού πολιτισμού:

Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΚΠΕ) Κόνιτσας διοργάνωσε το 2006 με επιτυχία Σεμινάριο-Συνάντηση Εργασίας Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας  Εκπαίδευσης, στην Κόνιτσα στο πλαίσιο του Εθνικού Θεματικού Δικτύου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: «Παραδοσιακοί Οικισμοί και Φύση», προσέγγιση των παραδοσιακών πρακτικών διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος στους χώρους μελέτης και προβολή τους στη σημερινή εποχή, με στόχο την ολοκληρωμένη και αξιοβίωτη ανάπτυξη.

Ο χώρος μελέτης ήταν τα παραδοσιακά κτίσματα είτε ως σύνολα (οικισμοί) είτε μεμονωμένα. Αντιστοιχούν στις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτισμικές δομές της παραδοσιακής κοινωνίας, δηλαδή της κοινωνίας πριν από τη βιομηχανική εποχή, η οποία χαρακτηριζόταν κυρίως από τον αγροτικό  προσανατολισμό της, την περιορισμένη χρήση της τεχνολογίας, τη σταθερότητα των εθίμων κ.α.

(www.oikismoi-phisi.net.gr/ΚΠΕ_ΚΟΝΙΤΣΑΣ_ΔΕΛΤΙΟ_ΤΥΠΟΥ1.doc)

Οι μαθητικές ομάδες συνέταξαν στο πλαίσιο του  δικτύου Παραδοσιακοί Οικισμοί & Φύση αξιόλογες εργασίες οι οποίες παρουσιάζονται στον δικτυακό τόπο : http://www.oikismoi-phisi.net.gr/paidia.htm

Συμμετείχαν 58 σχολεία από όλη την Ελλάδα και το σεμινάριο είχε ως αντικείμενο τη σχέση του ανθρώπου με το φυσικό του περίγυρο, την αλληλεπίδραση του φυσικού με το πολιτισμικό περιβάλλον.

Η δράση αυτή αποτελεί μια πολύ καλή προσπάθεια ευαισθητοποίησης των παιδιών και των εκπαιδευτικών για την μοναδικότητα των ορεινών περιοχών και τις πολυδιάστατες αλληλεπιδράσεις και αλληλεξαρτήσεις τους με τη φύση, την παράδοση, τον πολιτισμό, την κοινωνία, την οικονομία κτλ.

Η επαρχία της Κόνιτσας χαρακτηρίζεται επίσης από εξαιρετικό πλούτο χλωρίδας, με πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες Η παρουσίαση των φυτών αυτών τόσο στο επιστημονικό, όσο και στο ευρύτερο κοινό θα συνεισφέρει στην προώθηση των «τριών σημείων αιχμής»- παιδεία, έρευνα, τεχνολογία- για την ανάπτυξη τόσο της περιοχής των Ιωαννίνων, όσο και της Ελλάδας γενικότερα. Εκτός από την επιμόρφωση του επιστημονικού  κόσμου, αλλά και του ευρύτερου κοινού, θα προωθηθεί και η τουριστική και οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, Μπορεί, ακόμα, να γίνει αφορμή για την ανακάλυψη είτε νέων φυτών με φαρμακευτικές ιδιότητες, είτε νέων ιδιοτήτων των ήδη γνωστών,  που θα ανοίξουν νέους δρόμους στην έρευνα για την καταπολέμηση πληθώρας ασθενειών. Αξίζει να σημειωθεί, ότι ερευνητές βρίσκονται στα πρώτα βήματα της ανακάλυψης ενός νέου δρόμου με τον οποίο τα φαρμακευτικά φυτά καταπολεμούν τον καρκίνο και τους παθογόνους  μικροοργανισμούς: αυτού της ενεργοποίησης των υποδοχέων τύπου Τoll (Toll like receptors), που ενεργοποιούν την απάντηση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Μερικά από τα επαγγέλματα που σχετίζονται με τα βότανα του Βίκου είναι: Οι φαρμακοτρίφτες, οι εξορκιστές για βασκανία και οι πρακτικοί γιατροί. Οι τελευταίοι ονομάζονται και Κομπογιαννίτες (από τους κόμπους στο μαντήλι τους για τα βότανα), Ματσουκάδες (από το μπαστούνι, τη ράβδο ή το ματσούκι) και Βικογιατροί (από τα βότανα του Βίκου). (Ντρενογιάννης, 2006).

Επομένως τα βότανα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της φυσικής και πολιτισμικής κληρονομιάς της Ηπείρου.

Αλληλεπίδραση Ανθρώπου - Περιβάλλοντος - Τοπικού Πολιτισμού Νομού Ιωαννίνων

Αλληλεπίδραση Ανθρώπου - Περιβάλλοντος - Τοπικού Πολιτισμού

Προγράμματα που έχουν εφαρμοστεί στην περιοχή σχετικά με περιβάλλον και ανάπτυξη

Προβλήματα - Ανάγκες:

Το χωριό έχει σήμερα σχεδόν ερημώσει. Οι μόνιμοι κάτοικοί του το χειμώνα είναι σχεδόν 50, όλοι ηλικιωμένοι. Δεν εγκαθίστανται νέα ζευγάρια στο χωριό, δεν λειτουργεί σχολείο ή ιατρείο. Οι υποδομές είναι ελάχιστες και αφορούν κυρίως σε ορισμένους μικρούς ξενώνες, οι οποίοι γίνονται με προσπάθειες και πρωτοβουλίες των ντόπιων κατοίκων. Περισσότερο κόσμο συγκεντρώνει το χωριό κατά τη διάρκεια τοπικών γιορτών και εκδηλώσεων - κυρίως το καλοκαίρι. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια μικρή οικοδομική δραστηριότητα, η οποία αφορά σε δεύτερη κατοικία κυρίως.

Σημαντικό πρόβλημα αποτελεί ο τρόπος πρόσβασης στην περιοχή των χωριών της λάκκας Αώου. Η ποιότητα του δρόμου που συνδέει το Παλαιοσέλι με την Κόνιτσα είναι κακή. Συχνά, ο δρόμος γίνεται επικίνδυνος το χειμώνα (κακό οδόστρωμα). Στα μελλοντικά σχέδια βρίσκεται η ολοκλήρωση του δρόμου από Παλαιοσέλι προς Βασιλίτσα - Γρεβενά, ο οποίος μειώνει σημαντικά το χρόνο πρόσβασης από τη Βόρεια Ελλάδα και του δρόμου που θα συνδέει τα χωριά της λάκκας Αώου με το Τσεπέλοβο (Ζαγοροχώρια) - οπότε θα γίνει πλέον ευκολότερη η σύνδεση των δύο περιοχών.

Προβλήματα - Ανάγκες της ευρύτερης περιοχής του Ν. Ιωαννίνων

Ορεινός τουρισμός. Προβλήματα - ανάγκες.

Ιστοσελίδες τοπικού ενδιαφέροντος:

• Στην περιοχή έχει εφαρμοστεί το πρόγραμμα  LEADER Ι. Πληροφορίες στην ιστοσελίδα: http://www.epirussa.gr/leader+/leader%201-2/erga_leader_i/index.htm

• Ορειβατικό Καταφύγιο Σμόλικα (1.750μ.): http://www.smolikas.com/grpage2.html

• Η πανίδα και η χλωρίδα της περιοχής της Βόρειας Πίνδου: http://www.smolikas.com/grpage3.html

• Φωτογραφίες του Όρους Σμόλικας: http://users.in.gr/grmountains/HtmPhoto/Smolikas.htm

• "Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Βιώσιμης Ανάπτυξης Βόρειας και Κεντρικής Πίνδου". Πληροφορίες στην ιστοσελίδα: http://www.progpindos.gr

• Ιστοσελίδα με πληροφορίες που αφορούν στην περιοχή της Κόνιτσας: Αξιοθέατα, μνημεία, οικοτουρισμός, δραστηριότητες κ.α.  http://www.konitsa.info/

• Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κόνιτσας : http://users.otenet.gr/~kpekonits/ 

• 6ο Δημοτικό Σχολείο Ιωαννίνων "Ο Ιωάννης Κωλέττης" http://6dim-ioann.ioa.sch.gr/index_gr.htm

• Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων : http://www.nomioan.gr/

• Info Ioannina : http://www.ioannina.info/index.php?lang_code=el

• Περιφέρεια Ηπείρου http://www.roe.gr/

• Αναπτυξιακή Εταιρεία Ήπειρος Α.Ε.  http://www.epirussa.gr/

• Epirus Connection http://www.epcon.gr

• Epirus Ecotour Guide http://www.ecotour-epirus.gr/

• Τα Πέτρινα Γεφύρια της Ηπείρου : http://www.petrinagefiria.uoi.gr/search.php

• Η Βιοποικιλότητα της Ηπείρου : http://www.viopikilotita.uoi.gr/

• Χοροί Ηπείρου: http://paroutsas.jmc.gr/dances/epiros/frames.htm

• Παραδοσιακή Μουσική Ηπείρου: http://www.epcon.gr/EpconMusic/

Αναφορές:

Ειδική βιβλιογραφία

Βερτοδούλου – Καψάλη Αγγελική, 1995. Ήπειρος. Πολιτιστική κληρονομιά και φύση, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα – Γιάννινα.

Δεύτος Θεόδωρος, 2004. Ο Ηπειρώτικος Γάμος, εκδ. Θεόδωρος Ι. Δεύτος, Αθήνα.

Ευθυμίου Αν., 1993.  Ηπειρώτικα Διηγήματα. εκδ. Ευθυμίου Αν.

Κόνιτσα, άρθρο από την Εφημερίδα  Νέοι Αγώνες, στο http://www.epcon.gr/s/Article.asp#

Κουκούδης Αστέριος, 2000. Οι Μητροπόλεις και η Διασπορά των Βλάχων, Μελέτες για τους Βλάχους ΤΟΜΟΣ Β’, εκδ. ΖΗΤΡΟΣ, Θεσσαλονίκη.

Κωνστάντιος Δ., 2003. Κόνιτσα. Μαστοροχώρια - Αώος - Ζαγοροχώρια, Εκδόσεις ΕΛΛΑ

ΚΠΕ Κόνιτσας, 2004. Παραδοσιακοί οικισμοί και φύση, Κόνιτσα.

Κυριακίδης Π. (1981). Κοινωνικά και εθνολογικά στοιχεία στις παροιμίες της περιοχής Κόνιτσας Ηπείρου. Θεσσαλονίκη. Η Δωδώνη. 

Λυμπερόπουλος Γ. (2000). Κόνιτσα. Ιστορία και Πολιτισμός. Χρέος στον τόπο μου. Κόνιτσα.

Λυμπερόπουλος Γ., 1971. Παζαριού ανατομή. εκδ. Λυμπερόπουλος Γ.

Λυμπερόπουλος Γ., 1972. Ορεινοί και μεθόριοι. εκδ. Λυμπερόπουλος Γ.

Μάργαρης Β. 2007. Κόνιτσα. Τα ξακουστά Μαστοροχώρια. Γιάννινα.

Νιτσιάκος Β, 1996. Η επαρχία Κόνιτσας στο χώρο και το χρόνο. εκδ. Δήμος Κόνιτσας - Πνευματικό Κέντρο.

Νιτσιάκος Βασίλης, 1995. Οι ορεινές κοινότητες της Βόρειας Πίνδου. Στον απόηχο της μακράς διάρκειας, εκδ. Πλέθρον, Αθήνα.

Οικοτουριστικός Οδηγός, από τη σειρά Πίνδος, 2003. Κόνιτσα. Μαστοροχώρια – Αώος – Ζαγοροχώρια, Περιφερειακές εκδόσεις «έλλα», Λάρισα.

Παπαδημούλης Τ. (1972). Η Κόνιτσα που έσβησε. Αθήνα.

Παπαϊωάννου Χ., 2001. Προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας Πίνδου, Α’ έκδοση, Ήπειρος Α.Ε. Αναπτυξιακή Εταιρία.

Παπαϊωάννου Χ., 2001. Προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας Πίνδου, Α’ έκδοση, Ήπειρος Α.Ε. Αναπτυξιακή Εταιρία.

Πολίτης Γ.  2001. Αώος. Ο τελευταίος άγριος ποταμός, περιοδικό ΕΥΡΥΓΩΝΙΟΣ.

Προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας Πίνδου. Άνθρωποι και Πολιτισμός, έντυπο φυλλάδιο, έκδοση Αρκτούρος για την Ήπειρος Α.Ε., στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιβάλλον.

Ράφτης Α., Τουφίδης Σ., 2003. Η Κόνιτσα και τα χωριά της, Εκδόσεις Σ. Τουφίδη.

Σπητέρης Τ., 1979. Τρεις αιώνες νεοελληνικής τέχνης (1660 – 1967), εκδ. ΠΑΠΥΡΟΣ, Αθήνα.

Σφήκας Γιώργος, 2002. Τα Εθνικά Πάρκα της Ελλάδας, Εθνικό Πάρκο Βίκου – Αώου  σελ. 60, ταξιδιωτικός οδηγός, εκδ. EXPLORER,  Αθήνα.

Ταρνάνας Α., 2006. Η Γόνιμη πέτρα. εκδ. Αιγόκερως

ΥΠΕΠΘ - ΕΙΝ, Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κόνιτσας, 2001. Φύση και έργα ανθρώπων, εκδ. Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κόνιτσας, Κόνιτσα.

ΥΠΠΟ, 1999. Κόνιτσα, φωτογραφική έκθεση, Αθήνα, Έκδοση ΤΑΠ.

Φρόντζος, Κ., 1955. Ήπειρωτικά έθιμα (Εισαγωγή - κείμενα-μεθοδολογική κατάταξις, Ηπειρωτική Εστία

Χουλιάρας Νίκος. Η νύχτα µε τα ορεινά χωριά.

Γενική βιβλιογραφία Νομού Ιωαννίνων