Υψόμετρο:

950μ.

Πηγή: http://www.tzedes.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=1134&Itemid=42

Πληθυσμός:

108

Πηγή : Ε.Σ.Υ.Ε. Μόνιμοι Κάτοικοι - Απογραφή 2001

Απόσταση από μεγάλο αστικό κέντρο:

30χλμ. από την Κόνιτσα και 88χλμ. από τα Ιωάννινα

Πηγές: http://www.smolikas.com/grpage4.html

http://www.rc.uoi.gr/km.htm

Ιστορικά στοιχεία:

Είναι το μόνο μη βλαχόφωνο χωριό της Λάκκας Αώου και επιπλέον, το νεότερο (χρονολογικά) χωριό της λάκκας.

Η παλιότερη ονομασία του χωριού είναι Γκρισμπάνι. Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις σχετικά με την προέλευση της ονομασίας του χωριού. α. Σλαβική και σημαίνει ταβέρνα, β. Τουρκοελληνική και σημαίνει όμορφη κοπέλα.

Πληροφορίες σχετικά με την ίδρυση του χωριού, στην ιστοσελίδα:

http://www.tzedes.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=1134&Itemid=42

Ιστορικά στοιχεία για το χωριό και την ευρύτερη περιοχή στην ιστοσελίδα:

http://6dim-ioann.ioa.sch.gr/nomos_perioxes.htm#konitsa 

Ιστορικά μνημεία - μουσεία:

Αξιόλογες εκκλησίες - Ι. Μονές:

• Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου - ο παλιότερος του χωριού με αξιόλογες τοιχογραφίες. Κάηκε από τους Γερμανούς.

• Ιερός Ναός Παναγίας

• Ιερός Ναός Αγίου Μηνά

Πηγή: http://www.tzedes.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=1134&Itemid=42

Πολιτιστικές εκδηλώσεις - Πανηγύρια:

6 - 7 Αυγούστου - πανηγύρι Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.

1 Μαΐου: Γλέντι Πρωτομαγιάς
Θεοφάνεια: Θρησκευτικές Εκδηλώσεις
Καθαρή Δευτέρα: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις

Πηγή: http://www.epirus.org/?cat=710

Ήθη - Έθιμα - Παραδόσεις:

Τα χωριά της Λάκκας του Αώου αποτελούν μια ξεχωριστή μικρο-ενότητα με δικά της εθνολογικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά, που διαμορφώθηκε ιστορικά στην αγκαλιά της λάκκας του ποταμού Αώου που διασχίζει τη Βόρεια Πίνδο και τη Βάλια Κάλντα μέχρι το γεφύρι της Κόνιτσας δημιουργώντας στο διάβα του μια αρκετά ενδιαφέρουσα και από οικολογική άποψη ζώνη. Είναι συνολικά πέντε χωριά στα διοικητικά όρια της επαρχίας της Κόνιτσας, που ταυτίζονται με το ρού του Αώου. Πρόκειται για τα χωριά Ελεύθερο (Γκριζμπάνι) Παλιοσέλι, Πάδες, Άρματα (Αρμάτοβο) και Δίστρατο (Μπριάζα), που με εξαίρεση το Ελεύθερο είναι όλα βλαχόφωνα.

Ιστορικά γεωργοκτηνοτροφικές, και υλοτομικές κοινότητες, παρουσίασαν, όπως και τα περισσότερα χωριά του ορεινού χώρου, έντονη μετανάστευση στο παρελθόν και σήμερα δίνουν την εντύπωση κοινωνιών που αργοσβήνουν με εξαίρεση βέβαια το Δίστρατο.

Υπάρχουν τοπικά έθιμα του Αγίου Δημητρίου, της Πρωτοχρονιάς και της Καθαρής Δευτέρας.

Χαρακτηριστικά τοπικά τραγούδια: Τασιά, Μάρω, Παπαλάμπραινα, Αλεξάνδρα, Ξενιτεμένο μου πουλί, Κοντούλα λεμονιά, Στου παπά τα παραθύρια.

Παραδοσιακή φορεσιά. Χαρακτηριστικά είδη τοπικής αντρικής ενδυμασίας ήταν το μακρύ πουκάμισο, τα τσιπούνια, η φλοκάτα, τα χολέβια και οι μάλλινες βράκες, ενώ της γυναικείας,  τα μάλλινα φουστάνια, τα τσιπούνια, οι κεντημένες με γαϊτάνια φλοκάτες και οι μάλλινες κεντημένες ποδιές. Ιδιαίτερη θέση στην παραδοσιακή φορεσιά κατείχε η ενδυμασία του γάμου.

Υπάρχουν πολλά έθιμα και παραδόσεις τα οποία είναι συνδεδεμένα με τα ταξίδια των μαστόρων. Η αναχώρησή και η επιστροφή τους συνοδευόταν πάντα από τραγούδια - αποχαιρετισμού και υποδοχής, λύπης και χαράς, αντίστοιχα - και γιορτές. Παραδόσεις που σχετίζονται με το νερό επίσης δεμένες με την τελετουργία της αναχώρησης των μαστόρων, όπως και έθιμα κατά το χτίσιμο των σπιτιών (σφάξιμο κόκορα, ρίψη νομισμάτων).

Πηγή: http://tsfetsas.pblogs.gr/nomos-iwanninwn-periohes.html

Γαστρονομία - Τοπικές Γεύσεις:

Ηπειρώτικες πίτες

Τοπικά Προϊόντα:

Καλλιεργούνται πατάτες και φασόλια γίγαντες.

Πηγή: http://www.konitsa.gr/dimos/xoria.html

Παραδοσιακά επαγγέλματα:

Οικοδομική - το Ελεύθερο είναι Μαστοροχώρι, Κτηνοτροφία, Γεωργία.

Στην ευρύτερη περιοχή του χωριού υπάρχουν αρκετοί βοσκότοποι.

Πηγή: http://www.tzedes.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=1134&Itemid=42

http://www.mastorohoria.gr/index1.htm

Παραδοσιακός οικισμός:

Όχι

Πηγή: http://estia.minenv.gr/EXEC

Παραδοσιακή αρχιτεκτονική:

Το χωριό είναι οργανωμένο κατά γειτονιές. Υπάρχουν τέσσερις συνολικά γειτονιές (μαχαλάδες).

Στο χωριό υπάρχουν παλιά διώροφα σπίτια: του Αθανάσιου Γούρη (1875), του Νικόλαου Ρούβαλη (1864) κ.ά.  Επίσης λειτουργούσαν 4 νερόμυλοι (του Π. Ντάλλα, του Χρ. Καρπούζη, του Μ. Μπάρμπα και ο βακούφικος υδρόμυλος στο Νισκορέτο). Σήμερα λειτουργεί μόνο ο πρώτος.

Πηγή: http://www.tzedes.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=1134&Itemid=42

Η Αρχιτεκτονική της Ηπείρου

Φωτογραφίες παραδοσιακών κτισμάτων

Ηπειρώτικα Γεφύρια

Ηπειρώτες Μάστοροι

Λαϊκή Ζωγραφική

Οι περιβαλλοντικές παράμετροι στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική

Γλωσσάρι παραδοσιακής αρχιτεκτονικής

Διατηρητέα κτίρια:

Όχι

Πηγή: http://estia.minenv.gr/EXEC

Ντοπιολαλιά - Γλωσσικά ιδιώματα:

Σε όλα τα Μαστοροχώρια, οι μάστορες μιλούσαν μεταξύ τους τα κουδαρίτικα - μυστική γλώσσα των μαστόρων που περνούσε από γενιά σε γενιά, για την προστασία του επαγγέλματος.

Βουνά:

Όρος Σμόλικας (2.637μ.), Νότια πλευρά - Το δεύτερο σε ύψος βουνό της Ελλάδας - Οροσειρά Βόρειας Πίνδου.

Η ευρύτερη περιοχή του Σμόλικα αποτελεί βιότοπο για πολλά σπάνια είδη πανίδας, κυρίως στις περιοχές Βάλια Κίρνα και Βαθύλακκος. Χαρακτηριστικό του Σμόλικα είναι οι πολλές κορυφές με υψόμετρο πάνω από 2.000μ., που διαθέτει και η ιδιαίτερα πλούσια φύση του.

Χάρτης Βόρειας Πίνδου

Πηγή: http://www.smolikas.com/grpage1.html

Χάρτης Όρους Σμολικά

Στοιχεία Όρους Σμόλικα

Πηγή: Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού (www.axiosbios.gr)

Επιφανειακά - Υπόγεια Νερά:

Κοντά στο χωριό βρίσκεται ο Αώος ποταμός και στην ευρύτερη περιοχή η Δρακόλιμνη του Σμόλικα (2.150μ.).

Στο χωριό υπάρχουν πολλές βρύσες και ορισμένες πηγές. Βρύσες υπάρχουν στις τοποθεσίες Χελιμόδι, Κερασιά, Καψάλα απ’ όπου υδρεύεται το χωριό, Κρυονέρι, Ζαρόζη, Βυλτές κ.ά.

Φωτογραφίες της Δρακόλιμνης του Σμόλικα

Μύθοι σχετικοί με τις Δρακόλιμνες

Αλπικές Λίμνες - Βάραθρα - Κολυμπήθρες

Χάρτης - Υδατικά Διαμερίσματα Ηπείρου, Υδατικοί πόροι, Ζήτηση νερού

Πηγή: Υπουργείο Ανάπτυξης - Δ/νση Υδατικού Δυναμικού (www.axiosbios.gr)

Υπέδαφος:

Ασβεστολιθικά πετρώματα

Πηγή: http://www.tzedes.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=1134&Itemid=42

Γεωλογία Ηπείρου

Χλωρίδα - Πανίδα:

Χλωρίδα. Ρόμπολα, μαυρόπευκα, λευκόδερμη πεύκη, οξιά. Στον Αώο: Πλατάνια, κισσοί, γραβιές, ιτιές. Επίσης, κέδρα, φτέρη, τσάι, αμάραντο, ρίγανη, μελισσοβότανο, μέντα, δυόσμο, φλαμουριά.

Πανίδα. Καφέ αρκούδα, λύκος, αγριόχοιρος, αλεπού, αγριόγιδο, βίδρα, χρυσαετός, μαύρος δρυοκολάπτης, αλπικός τρίτωνας (ζει στη Δρακόλιμνη), πέστροφα (Αώος). Κοιλάδα Αώου: Κότσυφας, σπίνος, αηδόνι. Πλαγιές Σμόλικα: Κούκος, τσαλαπετεινός.

Πηγές: http://www.smolikas.com/grpage3.html

http://www.smolikas.com/grpage4.htm

http://www.tzedes.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=1134&Itemid=42

Φαρμακευτικά φυτά της περιοχής Κόνιτσας

• Artemisia absinthium L (Αψιθιά) (Οικογένεια Compositae). Πρόκειται για αρωματική πολυετή πόα. Από το φυτό αυτό εξάγεται το αψίθι, αρωματικό έλαιο με φαρμακευτικές ιδιότητες

• Είδη του γένους Salvia (φασκόμηλο) (Οικογένεια Lamiaceae)

  Salvia officinalis L , Salvia Sclarea L 

  Salvia officinalis L. Πρόκειται για πολυετές θαμνοφόρο φυτό. Παραδοσιακά έχει χρησιμοποιηθεί ως απολυμαντικό και αποχρεμπτικό σε περιπτώσεις κρυολογημάτων.

  Salvia sclarea L. Πρόκειται για διετές ποώδες φυτό. Το αιθέριο έλαιο που προέρχεται από το φυτό αυτό έχει αντιμικροβιακές ιδιότητες.

• Taxus baccata L. (Ίταμος, - Ήμερος Έλατος) (Οικογένεια Taxaceae). Πρόκειται για δίοικο αειθαλές δέντρο. Η φαρμακευτική του σημασία είναι πολύ σημαντική. Από τα βελονοειδή φύλλα του παράγονται τα : 10-deacetylbaccatin-III (docetaxel) και το plactixel. To docetaxel αποτελεί ευρείας χρήσης χημειοθεραπευτικό για πολλές μορφές καρκίνου (καρκίνος πνεύμονα, προστάτη, κεφαλής, στομάχου, ωοθηκών).

• Colchium autumnale (Οικογένεια Liliaceae). Πρόκειται για φυτό ιδιαίτερα τοξικό, που έχει όμως μεγάλη φαρμακευτική σημασία.  

• Είδη του γένους Allium (Οικογένεια Liliaceae)

• Allium vineale L.,Allium flavum L, Allium schoenoprasum L. Μελέτες δίνουν τις πρώτες ενδείξεις για αντιοξειδωτική δράση εκχυλισμάτων από τα φύλλα τους, εξαιτίας της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε φλαβονοειδή, καροτενοιειδή και χλωροφύλλες, και  της χαμηλής περιεκτικότητας σε τοξικές ρίζες οξυγόνου.

• Οriganum vulgare L. (ρίγανη) (Oικογένεια Lamiaceae)

• Melissa officinalis (μελισσόχορτο) (Οικογένεια  Lamiaceae). Αρωματικό φυτό που παραδοσιακά χρησιμοποιείται ως καταπραϋντικό, για τη θεραπεία πονοκεφάλων, νευρώσεων, και υστερίας. Μελέτες έχουν δείξει ότι έχει αγχολυτικές ιδιότητες.

• Hedera helix (κισσός) (Οικογένεια Arialaceae). Aειθαλής θάμνος ή δεντρίλιο με βλαστό έρποντα ή αναρριχώμενο. Στην παραδοσιακή ιατρική χρησιμοποιείται για ανακούφιση του βήχα και της βρογχίτιδας.

• Equisetum arvenense L. (πολυκόμπι, κοντυλόχορτο, αλογοουρά (Οικογένεια Equisitinaceae). Πρόκειται για φυτό που ανήκει στα Πτεριδόφυτα. Ζει σε υγρά εδάφη. Είναι σημαντικό για τις φαρμακευτικές  ιδιότητες που έχει.

• Juglans regia L. (καρυδιά) (Οικογένεια Juglandaceae). Πρόκειται για φυλλοβόλο δέντρο, που ζει σε δροσερά εδάφη. Στην παραδοσιακή ιατρική, κατάπλασμα από το φυτό αυτό χρησιμοποιείτο για την επούλωση πληγών

• Hypericum prolificum (σπαθόχορτο, ή βαλσαμόχορτο, ή βάλσαμο) (Οικογένεια Guttiferae). Στην παραδοσιακή ιατρική χρησιμοποιείται ως αντικαταθλιπτικό και αγχολυτικό. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι έχει αντιοξειδωτική δράση.

Πηγή : Παλαιολόγου Μαρίνα, Φυτά της επαρχίας Κόνιτσας με φαρμακευτικές ιδιότητες με έμφαση στην αντικαρκινική δράση Συμβολή στην ανάπτυξη της Ηπείρου.   

Βλάστηση - Χλωρίδα Εθνικού Πάρκου Βίκου - Αώου

Πανίδα Εθνικού Πάρκου Βίκου - Αώου

Βιβλιογραφία 

Μονοπάτια:

Προστατευόμενες περιοχές - Μνημεία της φύσης:

Το Ελεύθερο βρίσκεται μέσα στα όρια της Προστατευόμενης Περιοχής Βόρειας Πίνδου.

Προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας Πίνδου. Περιλαμβάνει την περιοχή Βίκου - Αώου που ανακηρύχθηκε εθνικός δρυμός το 1973, την περιοχή Βάλια Κάλντα που ανακηρύχθηκε εθνικός δρυμός το 1966 και τη μεταξύ τους περιοχή που δεν υπαγόταν σε καθεστώς εθνικού δρυμού. Οι ποταμοί Αώος και Βοιδομάτης, καθώς επίσης και οι παραπόταμοι του Αράχθου (Μετσοβίτικος, Ζαγορίτικος, Βάρδας), του Αλιάκμονα και του Σαραντάπορου αποτελούν τα φυσικά όρια της προστατευόμενης περιοχής βόρειας Πίνδου. Η περιοχή περιλαμβάνει το Σμόλικα, την οροσειρά της Τύμφης με τις δύο χαράδρες (Βίκου και Αώου), τον ορεινό όγκο του Λύγκου, της Βασιλίτσας, του Ζυγού, του Μιτσικελίου και άλλα χαμηλότερα βουνά ή ορεινές εξάρσεις (Τσούκα Ρόσσα, Κούστα, Κοζιακός, Φλάμπουρο, Κλέφτες, Κλέφτης, Όρλιακας, Τσούργιακας, κ.α.).

Πηγή: http://www.smolikas.com/grpage3.html

Κέντρα ενημέρωσης και οικολογικά-περιβαλλοντικά πάρκα

Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου - Εθνικό Πάρκο Βίκου - Αώου

Περιοχές Natura - Σημαντικές Περιοχές για Πουλιά

Βιβλιογραφία

Αλληλεπίδραση περιβάλλοντος και τοπικού πολιτισμού:

Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΚΠΕ) Κόνιτσας διοργάνωσε το 2006 με επιτυχία Σεμινάριο-Συνάντηση Εργασίας Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας  Εκπαίδευσης, στην Κόνιτσα στο πλαίσιο του Εθνικού Θεματικού Δικτύου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: «Παραδοσιακοί Οικισμοί και Φύση», προσέγγιση των παραδοσιακών πρακτικών διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος στους χώρους μελέτης και προβολή τους στη σημερινή εποχή, με στόχο την ολοκληρωμένη και αξιοβίωτη ανάπτυξη.

Ο χώρος μελέτης ήταν τα παραδοσιακά κτίσματα είτε ως σύνολα (οικισμοί) είτε μεμονωμένα. Αντιστοιχούν στις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτισμικές δομές της παραδοσιακής κοινωνίας, δηλαδή της κοινωνίας πριν από τη βιομηχανική εποχή, η οποία χαρακτηριζόταν κυρίως από τον αγροτικό  προσανατολισμό της, την περιορισμένη χρήση της τεχνολογίας, τη σταθερότητα των εθίμων κ.α.

(www.oikismoi-phisi.net.gr/ΚΠΕ_ΚΟΝΙΤΣΑΣ_ΔΕΛΤΙΟ_ΤΥΠΟΥ1.doc)

Οι μαθητικές ομάδες συνέταξαν στο πλαίσιο του  δικτύου Παραδοσιακοί Οικισμοί & Φύση αξιόλογες εργασίες οι οποίες παρουσιάζονται στον δικτυακό τόπο : http://www.oikismoi-phisi.net.gr/paidia.htm

Συμμετείχαν 58 σχολεία από όλη την Ελλάδα και το σεμινάριο είχε ως αντικείμενο τη σχέση του ανθρώπου με το φυσικό του περίγυρο, την αλληλεπίδραση του φυσικού με το πολιτισμικό περιβάλλον.

Η δράση αυτή αποτελεί μια πολύ καλή προσπάθεια ευαισθητοποίησης των παιδιών και των εκπαιδευτικών για την μοναδικότητα των ορεινών περιοχών και τις πολυδιάστατες αλληλεπιδράσεις και αλληλεξαρτήσεις τους με τη φύση, την παράδοση, τον πολιτισμό, την κοινωνία, την οικονομία κτλ.

Η επαρχία της Κόνιτσας χαρακτηρίζεται επίσης από εξαιρετικό πλούτο χλωρίδας, με πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες Η παρουσίαση των φυτών αυτών τόσο στο επιστημονικό, όσο και στο ευρύτερο κοινό θα συνεισφέρει στην προώθηση των «τριών σημείων αιχμής»- παιδεία, έρευνα, τεχνολογία- για την ανάπτυξη τόσο της περιοχής των Ιωαννίνων, όσο και της Ελλάδας γενικότερα. Εκτός από την επιμόρφωση του επιστημονικού  κόσμου, αλλά και του ευρύτερου κοινού, θα προωθηθεί και η τουριστική και οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, Μπορεί, ακόμα, να γίνει αφορμή για την ανακάλυψη είτε νέων φυτών με φαρμακευτικές ιδιότητες, είτε νέων ιδιοτήτων των ήδη γνωστών,  που θα ανοίξουν νέους δρόμους στην έρευνα για την καταπολέμηση πληθώρας ασθενειών. Αξίζει να σημειωθεί, ότι ερευνητές βρίσκονται στα πρώτα βήματα της ανακάλυψης ενός νέου δρόμου με τον οποίο τα φαρμακευτικά φυτά καταπολεμούν τον καρκίνο και τους παθογόνους  μικροοργανισμούς: αυτού της ενεργοποίησης των υποδοχέων τύπου Τoll (Toll like receptors), που ενεργοποιούν την απάντηση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Μερικά από τα επαγγέλματα που σχετίζονται με τα βότανα του Βίκου είναι: Οι φαρμακοτρίφτες, οι εξορκιστές για βασκανία και οι πρακτικοί γιατροί. Οι τελευταίοι ονομάζονται και Κομπογιαννίτες (από τους κόμπους στο μαντήλι τους για τα βότανα), Ματσουκάδες (από το μπαστούνι, τη ράβδο ή το ματσούκι) και Βικογιατροί (από τα βότανα του Βίκου). (Ντρενογιάννης, 2006).

Επομένως τα βότανα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της φυσικής και πολιτισμικής κληρονομιάς της Ηπείρου.

Αλληλεπίδραση Ανθρώπου - Περιβάλλοντος - Τοπικού Πολιτισμού Νομού Ιωαννίνων

Αλληλεπίδραση Ανθρώπου - Περιβάλλοντος - Τοπικού Πολιτισμού

Προγράμματα που έχουν εφαρμοστεί στην περιοχή σχετικά με περιβάλλον και ανάπτυξη

Προβλήματα - Ανάγκες:

Το χωριό ερημώθηκε σχεδόν κατά τη δεκαετία του '60, όταν οι περισσότεροι κάτοικοι μετανάστευσαν σε αστικά κέντρα.

Παρά το ότι το χωριό βρίσκεται κοντά στην Κόνιτσα, ο δρόμος που τα συνδέει είναι σε πολύ κακή κατάσταση, με αποτέλεσμα η διάβασή του να είναι δύσκολη, ιδιαίτερα το χειμώνα.

Προβλήματα - Ανάγκες της ευρύτερης περιοχής του Ν. Ιωαννίνων

Ορεινός τουρισμός. Προβλήματα - ανάγκες.

Ιστοσελίδες τοπικού ενδιαφέροντος:

• Στο χωριό δραστηριοποιείται τοπικός Πολιτιστικός Μορφωτικός Σύλλογος Ελευθέρου Κόνιτσας.

• Ορειβατικό Καταφύγιο Σμόλικα (1.750μ.): http://www.smolikas.com/grpage2.html

• Η πανίδα και η χλωρίδα της περιοχής της Βόρειας Πίνδου: http://www.smolikas.com/grpage3.html

• Φωτογραφίες του Όρους Σμόλικας: http://users.in.gr/grmountains/HtmPhoto/Smolikas.htm

• Ιστοσελίδα με πληροφορίες που αφορούν στην περιοχή της Κόνιτσας: Αξιοθέατα, μνημεία, οικοτουρισμός, δραστηριότητες κ.α.  http://www.konitsa.info/

• Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κόνιτσας : http://users.otenet.gr/~kpekonits/ 

• 6ο Δημοτικό Σχολείο Ιωαννίνων "Ο Ιωάννης Κωλέττης" http://6dim-ioann.ioa.sch.gr/index_gr.htm

• Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων : http://www.nomioan.gr/

• Info Ioannina : http://www.ioannina.info/index.php?lang_code=el

• Περιφέρεια Ηπείρου http://www.roe.gr/

• Αναπτυξιακή Εταιρεία Ήπειρος Α.Ε.  http://www.epirussa.gr/

• Epirus Connection http://www.epcon.gr

• Epirus Ecotour Guide http://www.ecotour-epirus.gr/

• Τα Πέτρινα Γεφύρια της Ηπείρου : http://www.petrinagefiria.uoi.gr/search.php

• Η Βιοποικιλότητα της Ηπείρου : http://www.viopikilotita.uoi.gr/

• Χοροί Ηπείρου: http://paroutsas.jmc.gr/dances/epiros/frames.htm

• Παραδοσιακή Μουσική Ηπείρου: http://www.epcon.gr/EpconMusic/

Αναφορές:

Ειδική βιβλιογραφία

Βερτοδούλου – Καψάλη Αγγελική, 1995. Ήπειρος. Πολιτιστική κληρονομιά και φύση, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα – Γιάννινα.

Δεύτος Θεόδωρος, 2004. Ο Ηπειρώτικος Γάμος, εκδ. Θεόδωρος Ι. Δεύτος, Αθήνα.

Ευθυμίου Αν., 1993.  Ηπειρώτικα Διηγήματα. εκδ. Ευθυμίου Αν.

Κόνιτσα, άρθρο από την Εφημερίδα  Νέοι Αγώνες, στο http://www.epcon.gr/s/Article.asp#

Κουκούδης Αστέριος, 2000. Οι Μητροπόλεις και η Διασπορά των Βλάχων, Μελέτες για τους Βλάχους ΤΟΜΟΣ Β’, εκδ. ΖΗΤΡΟΣ, Θεσσαλονίκη.

Κωνστάντιος Δ., 2003. Κόνιτσα. Μαστοροχώρια - Αώος - Ζαγοροχώρια, Εκδόσεις ΕΛΛΑ

ΚΠΕ Κόνιτσας, 2004. Παραδοσιακοί οικισμοί και φύση, Κόνιτσα.

Κυριακίδης Π. (1981). Κοινωνικά και εθνολογικά στοιχεία στις παροιμίες της περιοχής Κόνιτσας Ηπείρου. Θεσσαλονίκη. Η Δωδώνη. 

Λυμπερόπουλος Γ. (2000). Κόνιτσα. Ιστορία και Πολιτισμός. Χρέος στον τόπο μου. Κόνιτσα.

Λυμπερόπουλος Γ., 1971. Παζαριού ανατομή. εκδ. Λυμπερόπουλος Γ.

Λυμπερόπουλος Γ., 1972. Ορεινοί και μεθόριοι. εκδ. Λυμπερόπουλος Γ.

Μάργαρης Β. 2007. Κόνιτσα. Τα ξακουστά Μαστοροχώρια. Γιάννινα.

Νιτσιάκος Β, 1996. Η επαρχία Κόνιτσας στο χώρο και το χρόνο. εκδ. Δήμος Κόνιτσας - Πνευματικό Κέντρο.

Νιτσιάκος Βασίλης, 1995. Οι ορεινές κοινότητες της Βόρειας Πίνδου. Στον απόηχο της μακράς διάρκειας, εκδ. Πλέθρον, Αθήνα.

Οικοτουριστικός Οδηγός, από τη σειρά Πίνδος, 2003. Κόνιτσα. Μαστοροχώρια – Αώος – Ζαγοροχώρια, Περιφερειακές εκδόσεις «έλλα», Λάρισα.

Παπαδημούλης Τ. (1972). Η Κόνιτσα που έσβησε. Αθήνα.

Παπαϊωάννου Χ., 2001. Προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας Πίνδου, Α’ έκδοση, Ήπειρος Α.Ε. Αναπτυξιακή Εταιρία.

Παπαϊωάννου Χ., 2001. Προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας Πίνδου, Α’ έκδοση, Ήπειρος Α.Ε. Αναπτυξιακή Εταιρία.

Πολίτης Γ.  2001. Αώος. Ο τελευταίος άγριος ποταμός, περιοδικό ΕΥΡΥΓΩΝΙΟΣ.

Προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας Πίνδου. Άνθρωποι και Πολιτισμός, έντυπο φυλλάδιο, έκδοση Αρκτούρος για την Ήπειρος Α.Ε., στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιβάλλον.

Ράφτης Α., Τουφίδης Σ., 2003. Η Κόνιτσα και τα χωριά της, Εκδόσεις Σ. Τουφίδη.

Σπητέρης Τ., 1979. Τρεις αιώνες νεοελληνικής τέχνης (1660 – 1967), εκδ. ΠΑΠΥΡΟΣ, Αθήνα.

Σφήκας Γιώργος, 2002. Τα Εθνικά Πάρκα της Ελλάδας, Εθνικό Πάρκο Βίκου – Αώου  σελ. 60, ταξιδιωτικός οδηγός, εκδ. EXPLORER,  Αθήνα.

Ταρνάνας Α., 2006. Η Γόνιμη πέτρα. εκδ. Αιγόκερως

ΥΠΕΠΘ - ΕΙΝ, Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κόνιτσας, 2001. Φύση και έργα ανθρώπων, εκδ. Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κόνιτσας, Κόνιτσα.

ΥΠΠΟ, 1999. Κόνιτσα, φωτογραφική έκθεση, Αθήνα, Έκδοση ΤΑΠ.

Φρόντζος, Κ., 1955. Ήπειρωτικά έθιμα (Εισαγωγή - κείμενα-μεθοδολογική κατάταξις, Ηπειρωτική Εστία

Χουλιάρας Νίκος. Η νύχτα µε τα ορεινά χωριά.

Γενική βιβλιογραφία Νομού Ιωαννίνων